Tussen Olst en Wijhe liggen de Duursche Waarden. Het is het eerste natuurontwikkelingsgebied in Nederland. De IJssel herkreeg er de vrije loop en de vrije hand om een nieuwe natuuroeverreservaat te creëren, daarbij geholpen door een kudde runderen en paarden die met hun gegraas voor een grote variatie in de begroeiing zorgen.
Een streng bord waarschuwt iedereen die zo'n levende grasmaaier wil stelen. De dieren zijn voorzien van een ingebouwde chip, die opsporing vergemakkelijkt.
Informatiecentrum Zoogenbrink op het aanpalende landgoed Nijendal geeft uitleg over de Duursche en Welsumerwaarden. Natuurliefhebbers kunnen een speciale route volgen naar een observatiehut en een uitkijkpunt. Start bij het gehucht Den Nul. Ook zijn er rondleidingen met boswachters van Staatsbosbeheer en excursies met een paardentram.
Begin jaren vijftig van de 20ste eeuw, toen de Koude Oorlog de betrekkingen met het Oostblok tot ver onder het vriespunt liet dalen, startte een uiterst geheime operatie, waar weinig militairen en vrijwel geen burgers in Nederland zich bewust van zijn geweest: de aanleg van de unieke IJssellinie.
De verdedigingsgordel was gebaseerd op onderwaterzettingen (inundaties). Als de Russen richting Nederland oprukten, zouden de Nederrijn bij Arnhem en de Waal bij Nijmegen in één klap worden afgesloten met behulp van pontons en stuwen. Voor het Rijnwater bestond er dan nog maar één uitweg: de IJssel. Een stuw bij Olst en zo'n 150 militaire en waterstaatkundige objecten zouden vervolgens het hele gebied tussen Nijmegen en Kampen onder water zetten en een vijf kilometer brede en dus onneembare barrière vormen voor de zware Russische tanks. Maar voor die defensie moest wel een tol worden betaald: de grootschalige onderwaterzettingen zouden 410.000 Nederlanders van huis en haard verdrijven.
In 1953 was de IJssellinie in staat van paraatheid. De aanleg kostte tachtig miljoen gulden. Vreemd genoeg lekte er nooit iets uit over het project. De IJssellinie bleef gehandhaafd tot 1963 en hoefde gelukkig nooit zijn waarde te bewijzen. Rond Olst bestaan nog 34 van de 64 gebouwde bunkers. Op landgoed De Haere (tussen Olst en Deventer) is een 4 kilometer lange, gemarkeerde wandelroute uitgezet, die een goed beeld geeft van de IJssellinie. Te zien zijn onder meer een commandobunker, mitrailleurbunkers en versleten tanks uit de Tweede Wereldoorlog die in een blok beton zijn gegoten. Alleen de koepel stak boven het maaiveld uit. Deze zogeheten tankkazematten vormden een goedkoop alternatief voor een betonnen bunker. De wandeling op De Haere voert ook langs een hospitaalbunker die is ingericht als museum.
De IJsselvallei - ruwweg het gebied tussen Arnhem en Zwolle - is een geologische grabbelton. En een schatkamer. Gesteenten uit half Europa zijn in de loop van miljoenen jaren door de Maas, Rijn, Weser en Elbe aangevoerd. Ook de gletsjers uit Scandinavië droegen in de ijstijden hun steentje bij. Het Geologisch Museum De IJsselvallei laat zien hoe de bodem in 's werelds grootste en diepste gletsjerdrukvallei in de derde ijstijd is gevormd onder het enorme gewicht van ijsmassa's die op sommige plaatsen 360 meter dik waren. Het landijs drukte de bodem opzij, waardoor de Veluwe (tot 150 meter boven de zeespiegel) en de Sallandse Heuvelrug ontstonden. Het langgerekte dal daartussen is later de IJsselvallei gaan heten.
Het is het enige gebied in de wereld waar de bodem over een breedte van 20 kilometer door landijs is vervormd. Het museum toont stenen, mineralen, fossielen en andere bodemvondsten, die door middel van grondboringen (tot 2000 meter), zandwinningen, afgravingen en bouwputten uit de aarde zijn opgediept. De collectie bestaat verder uit kaarten, profielen en een schaalmodel van de IJsselvallei. Veel informatie is er ook over de grootste en meest zuidelijke smeltwatertunnels die in de IJsselvallei zijn ontdekt. Deze tunnels (op een diepte van 80 tot 100 meter) ontstonden toen de dooi het einde van de derde ijstijd inluidde en het smeltwater onder de ijskap een uitweg zocht. Daarbij werden dikke lagen grint, keien en leem afgezet. Adres: Eikelhofweg 12.
