Het toppunt van Nederland

Aad Struijs (2002)

Gepubliceerd op 30-07-2018

Assen

betekenis & definitie

Turfstekers stuitten soms op lijken. Sommige kadavers bleken zo goed geconserveerd, dat men dacht met een recent misdrijf of met een ongeluk te maken te hebben. In het Drents Museum ligt het beroemdste veenlijk van Nederland: het Meisje van Yde. Archeologen schatten dat zij tussen 2000 en 4000 voor Christus leefde. Ze was ongeveer zeventien jaar oud toen haar dode lichaam in het moeras belandde. Waarschijnlijk werd de tiener gewurgd, als straf voor een misdaad of als offer aan de goden.

Met enige fantasie zou je het Meisje van Yde kunnen betitelen als de eerste Nederlander die we van gezicht kennen. Deskundigen slaagden er namelijk in aan de hand van de stoffelijke resten haar gezicht te reconstrueren. De blonde schone lonkt de museumbezoekers mysterieus toe. Haar aanblik was minder aanlokkelijk toen twee veenarbeiders haar in 1897 vonden. De twee kregen de schrik van hun leven toen tijdens het baggeren plotseling een zwart hoofd met rossig haar aan de wateroppervlakte verscheen. De mannen dachten dat de duivel uit het veen te voorschijn kroop en kozen het hazenpad. Pas dagen later durfden zij hun vondst te melden. Jammer, want intussen hadden inwoners van Yde hun handen niet thuis kunnen houden. Uit nieuwsgierigheid hadden zij het veenlijk de tanden uit de mond gebroken en de haren van het hoofd gerukt. Ook de mantel werd beschadigd.

Het Drents museum toont ook de beroemde veenlijken die in 1904 aan het licht kwamen in het Bourtangerveen. Ze lagen in een tedere houding, het ene lichaam op de uitgestrekte arm van het andere. Omdat archeologen veronderstelden dat het om een man en vrouw ging, stonden de twee lange tijd bekend als het 'echtpaar van Weerdinge', in de volksmond ook wel het echtpaar Veenstra genoemd. Maar recent onderzoek toonde aan dat het om twee volwassen mannen ging. Zij leefden in de late IJzertijd of de Romeinse tijd en je hoeft geen Sherlock Holmes te zijn om vast te kunnen stellen dat er geweld in het spel was. Een van de mannen heeft namelijk een gapend gat in de borst.

In het Drents museum ligt het oudste vaartuig ter wereld. De 3 meter lange en 44 cm brede kano is 9750 jaar geleden met behulp van vuur en een stenen bijl vervaardigd uit de stam van een grove den. Dat gebeurde door een handig lid van de Tjongercultuur, genoemd naar het riviertje de Tjonger in Friesland. Archeologen vonden de kano in het Drentse Pesse.

Het Drents Museum bezit meer archeologische juweeltjes, zoals het oudste skelet, het oudste wiel, de oudste schoen en de in 1955 ontdekte Goudschat van Beilen, de grootste schat die ooit in Noord-Nederland aan het licht kwam. De vondst bestond uit sieraden en gouden munten. Beroemd is ook het in 1881 gevonden 'kralensnoer van Exloo'.

Behalve een archeologische collectie biedt het Drents museum stijlkamers, kunstnijverheid, kostuums en beeldende kunst uit de periode 1700-1900. Een van de topstukken is het schilderij De turfschuit. Vincent van Gogh schilderde het in de herfst van 1883, toen hij bijna drie maanden in Drenthe werkte. Uit die periode zijn maar vijftien tekeningen en zeven schilderijen bewaard gebleven. Toch is de Drentse periode van grote betekenis geweest voor Van Goghs artistieke ontwikkeling. In Drenthe besloot hij schilder te worden van het boerenleven.

In de 'Ontdekkingskamer 3000 opa's geleden' kunnen kinderen ervaren hoe hun verre, verre, verre voorouders in de prehistorie leefden, woonden en hun kostje bij elkaar scharrelden. Er zijn ook doeactiviteiten, zoals vuur maken, graan malen en het verplaatsen van een hunebedsteen. Het museum zorgde voor een Europese primeur met de GeoExplorer, een uniek hightech objecttheater dat de bezoekers elk halfuur terugvoert in de tijd, naar de Big Bang en de geboorte van Moeder Aarde. De reis maakt onder meer duidelijk hoe veen, de Hondsrug, de kliffen van Gaasterland, olie en gas ontstonden.

Het Drents Museum is alleen al om zijn indrukwekkende huisvesting een bezoek waard. Op ingenieuze wijze verbindt het een aantal fraaie monumenten: het oude Provinciehuis, de Abdijkerk, het Ontvangershuis en het Drostenhuis. Adres: Brink 1.

Het TT Circuit Assen is twee keer per jaar het strijdtoneel voor de enige motorraces in Nederland die meetrellen voor het wereldkampioenschap. Sinds 1925 strijden de coureurs op de laatste zaterdag in juni om de Tourist Trophy, beter bekend onder de afkorting TT. Aan de strijd om deze Grote Prijs van Nederland gaat een feestweek vooraf, met als hoogtepunt van de Nacht van Assen. De bekendste wegrace van Nederland trekt elk jaar 140.000 bezoekers, onder wie 30.000 tot 40.000 buitenlanders. In september vermeldt het programma steevast een race die meetelt voor het WK Superbike.

Pal naast de A28 is het grootste Verkeerspark van Europa te vinden. Kinderen kunnen er veel leren over het verkeer en de verkeersregels. Dat klinkt misschien een beetje saai, maar dat is het niet, want de 'rijlessen' worden gegeven in een spannende verkeerstuin, compleet met verkeersborden en stoplichten. Er staan ook praatpalen langs de weg, voor het geval een van de trapauto's of miniscooters pech onderweg krijgt. Automobilisten in spe (6-12 jaar) die goed opletten, keurig rechts rijden, niet op andere auto's botsen en het rode licht gehoorzamen, ontvangen een 'rijbewijs'. Verder zijn er een vijver met bootjes, traplocomotief, midgetgolfbaan, parktrein en speeltuin. Oudere kinderen (vanaf 12 jaar) en hun ouders kunnen zich uitleven op een 360 meter lang kartingcircuit en een behendigheidsbaan met gemotoriseerde jeeps. Adres: Haarweg 1.

Samen met Emmen, Hoogeveen en Meppel fungeert Assen als startplaats voor de Drentse Fietsvierdaagse. Voor het grootste recreatieve fietsevenement in de wereld klimmen elk jaar in juli ruim 25.000 fietsers in het zadel om te genieten van het vele natuurschoon. Maar er wordt niet alleen gefietst. Er zijn ook stops bij toeristische en historische bezienswaardigheden. Bovendien presenteren dorpjes langs de route allerlei activiteiten, waaronder typisch Drentse markten. Naast de gewone routes van 30, 40, 60, 80 en 100 kilometer is er ook een plusroute met een aantal extra's.

TIP: Aan de Oostersingel staat het beeldje van misschien wel de beroemdste Drent: Bartje, de hoofdpersoon uit het gelijknamige boek van Anne de Vries (1904-1964). De in Assen geboren schrijver oogstte veel succes met dit in 1935 verschenen boek over de jeugd van een kind in het Drentse land. In 1939 volgde een vervolg: Bartje zoekt het geluk.