de in Italië omstreeks 1400 ontstane beweging, welke grondige studie der heidense Griekse en Romeinse geschriften in de oorspronkelijke tekst voorstond om naar aanleiding daarvan en (aanvankelijk )in overeenstemming met de leerstellingen der R.K. kerk te komen tot een harmonische ontwikkeling van het zuiver menselijke en menswaardige.
De paedagogen van het Humanisme besteden meer aandacht dan voordien aan voeding, lichaamsharding en aan de ontwikkeling van de spontaneïteit der leerlingen. Ze nemen de klassieke schrijvers als basis van het onderwijs en ruimen een grote plaats in voor vakken van meer praktisch nut, in het bijzonder mathematiek en studie der moedertaal. Paedagogen van het Humanisme zijn o.a. Vittorine da Feltre, Agricola, Vives en Rabelais.
Zie renaissance.