Oorlogsdocumentatie, Nederlands Instituut voor (NIOD - Het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie (NIOD), tot 1997 Herengracht 474, werd op 8 mei 1945 als Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie (RIOD) formeel opgericht door N.W. Posthumus en dr B.A. Sijes. In sept. 1945 werd de toen 31-jarige historicus drs Lou de Jong met de dagelijkse leiding belast. Eerst was het bureau gevestigd op de Keizersgracht, later op Herengracht 410, 497, 474 en 380-382, waar het nu zetelt.
In 1955 kon de inmiddels gepromoveerde De Jong zich terugtrekken in de tuinkamer van Herengracht 474 om een begin te maken met het schrijven van "Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog". In 1969 verscheen het eerste deel van de wetenschappelijke editie; inmiddels zijn alle delen van zowel de publieks- als de wetenschappelijke editie voltooid, zijn tevens de memoires van de auteur verschenen (1993) en een publieksuitgave als pocketeditie (1995). Het instituut bewaart o.a. boeken uit de oorlogstijd en betreffende het nationaal-socialisme van vóór 1940. Voorts is er een representatieve bibliotheek van hetgeen in en direct na de oorlog aan boeken, tijdschriftartikelen en brochures is verschenen. Behalve aan een enorme collectie kranten uit de oorlogsjaren is met name gewerkt aan een zo groot mogelijke collectie Nederlandse illegale persartikelen en clandestien uitgegeven belletrie. Voorts bewaart het instituut teksten van radio-uitzendingen, aanplakbiljetten, vervalsingen en tienduizenden foto's, die de herinnering aan de donkerste tijden uit de Nederlandse geschiedenis levend houden.
Het NIOD geeft sinds 1989 een serie jaarboeken uit over het hedendaagse onderzoek naar de Tweede Wereldoorlog in de context van de 20ste eeuw. In 1997 werd het pand Herengracht 380-382 betrokken. Deze schepping van A. Salm* in Frans l-stijl werd in 1889 gebouwd voor Jacob Nienhuys, tabaksplanter en medeoprichter van de Delimaatschappij. De naam van het instituut luidt heden Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie.
