XYZ van Amsterdam

J. Kruizinga, Gerrit Vermeer (2002)

Gepubliceerd op 22-06-2018

Canadezen

betekenis & definitie

Canadezen - Van het eerste Canadese leger, voorafgegaan door de doedelzakband van de Seafort Highlanders, trokken op 8 mei 1945 o.l.v. kolonel Bill Irving als bevrijders A. binnen. Hun intocht via Diemen, Watergraafsmeer en de Berlagebrug was een ware triomftocht. Deze intocht werd onder het motto "Amsterdam dankt zijn Canadezen" van 2 tot 9 mei 1980 met enorm enthousiasme herhaald door 350 van de 33.000 oorlogsveteranen en 200 van hun echtgenotes. Er was voor een gevarieerd programma gezorgd met als hoogtepunten het welkomstconcert in het Concertgebouw (3 mei), de Dodenherdenking op de Dam (4 mei), de intocht op voertuigen uit de Tweede Wereldoorlog (verzorgd door de sinds 1972 actieve organisatie "Keep them rolling") en het daarop volgende bevrijdingsfeest op de Dam (5 mei), een diner in de Oude Kerk (6 mei) en een afscheidsfeest in het Hilton Hotel (8 mei). Alle kinderen die op 8 mei 1980 in de City van Toronto (de zusterstad van A.) werden geboren, ontvingen een spaarbankboekje met een inleg van 35 Canadese dollars.

In 1981 werd de Stichting Comité Amsterdam-Toronto omgezet in een vereniging, waar A'dammers lid van konden worden. Het vijftigjarige bevrijdingsfeest werd vrijdag 5 mei 1995 indrukwekkend en uitbundig gevierd. Het hoogtepunt van de dag, die begon met de intocht van de Canadezen in A., was de herdenking in Wageningen, waar prins Bernhard 's middags een krans legde bij het bevrijdingsmonument. Koningin Beatrix riep in een plechtige herdenkingsrede in de Ridderzaal op, de waarden vrijheidszin, volharding en verdraagzaamheid hoog te houden. 's Avonds was in Carré een feest en op de Amstel een botenshow met een aantal bands. "De 1507 veelal jonge Canadezen, die bij de bevrijding van Nederland sneuvelden, hebben hun leven niet tevergeefs geofferd." Dat zei de Canadese premier Jean Chrétien op de herdenkingsbijeenkomst op het ereveld Groesbeek om eer te bewijzen aan de 2338 Canadese militaire bevrijders die daar begraven liggen.

LIT. E. Weber en J. Wagener, Twee intochten: 75 mei 1940-8 mei 1945, O.A. 1980, 114; David Kaufman en Michiel Hom, De Canadezen in Nederland, 1981.