Pijpeklei, porceleinaarde, aluinaarde, een zuivere witte kleisoort, scheikundig genoemd: zuur aluminiumsilikaat. Deze klei ontstaat door de inwerking van koolzuurhoudend water op het veldspaat van graniet.
Zij is dus een produkt van verweering. De Chineesche klei is het langst bekend (porcelein). Daarna kwam de Engelsche pijpaarde en tegenwoordig is de Surinaamsche pijpaarde (bauxiet)een uitvoerprodukt van beteekenis. Om de bijmengselen, welke het smeltpunt verlagen, te verwijderen, wordt de bauxiet eerst geslibd (met water gespoeld). Daarna wordt ze gedroogd, maar men laat er 15 % water in, om het vervoer te vergemakkelijken.
Van pijpaarde bakt men pijpen, porcelein, vuurvaste steen. In de 17de eeuw bloeiden de pijpenfabrieken te Gouda, terwijl die nijverheid zich elders niet kon ontwikkelen. De pijpaarde daarvoor werd betrokken uit de Belgische Ardennen.
Men gebruikt pijpaarde tegenwoordig om papier te vullen, zwaarder te maken. Zij doet ook den inkt beter aan het papier hechten. Krantenpapier bevat soms 15 % klei. Met pijpaarde vult men rubber, maakt men katoen glanzend en reinigt men witte linnen schoenen. Daartoe smeert men een papje pijpaarde op het linnen, laat het dan drogen en borstelt vervolgens de klei weg.
