WoordHoek

Ewoud Sanders (2024)

Gepubliceerd op 21-10-2024

Terugkeerhub

betekenis & definitie

Het woord hub kende ik al, maar terugkeerhub is nieuw voor mij. Vorige week was het opeens in het nieuws vanwege een opmerking van Reinette Klever, namens de PVV minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp. Bij een bezoek aan Oeganda stelde zij dat dit land belangstelling heeft om in Nederland uitgeprocedeerde Afrikaanse asielzoekers op te vangen.

Vervolgens ontkende de Oegandese minister van Buitenlandse Zaken dat er specifiek over dit plan was gesproken. Er ontstond een gênante situatie, ook voor premier Dick Schoof, die net in Brussel was om daar over migratie te praten.

Met enig aplomb beweren dat je iets hebt gedaan om vervolgens te worden ingehaald door de feiten – het schijnt bij de PVV te horen. Althans, ook PVV-minister Marjolein Faber heeft er een handje van. Zij heeft dit inmiddels zo vaak gedaan dat niemand haar meer echt serieus neemt.

Mensenrechten
Lang geleden, aan het begin van de jaren tachtig, was ik zomersteward bij de KLM. In die hoedanigheid leerde ik het Engelse leenwoord hub kennen. Bangkok is bijvoorbeeld een hub voor Azië. Veel passagiers gebruiken de Thaise hoofdstad als tussenstop voor vluchten naar andere plaatsen in de regio.

Hub wordt ook gebruikt voor knooppunt in het algemeen, maar de meest gangbare betekenis is luchthaven waar veel passagiers overstappen naar andere bestemmingen. Dat overstappen gebeurt vrijwillig. Mocht er ooit een terugkeerhub komen in Oeganda, dat zullen die vluchtelingen daar vanzelfsprekend niet vrijwillig verblijven. Ze moeten er wachten op uitzetting naar hun land van herkomst. En dat in een land waarvan de regering de afgelopen jaren door de Verenigde Naties is beschuldigd van talrijke schendingen van de mensenrechten. Zo voerde de Oegandese regering in 2023 de Anti-Homoseksualiteitswet in, een van de meest extreme anti-lhbti-wetten ter wereld.

Vluchtelingenhub
Kwam het woord terugkeerhub zomaar uit de lucht vallen? Niet helemaal. Er blijkt een voorganger te zijn, namelijk vluchtelingenhub. Dat woord doet al de ronde sinds 2022, vooral in de Vlaamse pers. Zelfde concept natuurlijk: je deporteert uitgeprocedeerde asielzoekers naar een plaats buiten je eigen land, van waaruit ze moeten worden uitgezet naar hun land van herkomst. De conservatieve regering van Groot-Brittannië was bijvoorbeeld van plan om Rwanda als vluchtelingenhub te gebruiken, een plan dat sneuvelde onmiddellijk nadat de Labour Party aan de macht kwam.

Woordenstrijd
Ik denk niet dat er een strijd zal ontstaan tussen de woorden terugkeerhub en vluchtelingenhub. Die strijd lijkt al gestreden. Vluchtelingenhub bevat een woord voor mensen. Met een dergelijke benaming loop je het risico dat kiezers nog enig mededogen voelen met de betreffende vluchtelingen. Terugkeerhub is veel abstracter – iets moet terug, zoveel is duidelijk, maar de mens is uit deze samenstelling geschrapt.

Is terugkeerhub een nieuw woord? Ja, bij mijn weten rouleert het pas sinds het begin van dit jaar. Sindsdien wordt het gebruikt in de Tweede Kamer en vind je het terug in de media. PVV-minister Reinette Klever is dus zeker niet de eerste die het gebruikte. Wel heeft zij het nu op de kaart gezet. Met een leugen, maar dat is in PVV-kringen niet ongewoon.

< >