Friese gemeente van 5875 ha ten Z.O. van Franeker, met (1950) 5040 inw., van wie 90 pct Prot., 6 pct R.K. en 4 pct zonder kerkelijke gezindte. De gemeente bevat de dorpen Wommels (de hoofdplaats, met in 1950: 1295 inw.), Oosterend en Roodhuis (1135 inw.), Welsrijp, Kubaard, Spannum, Lutkerwierum en Rien, Itens, Hidaard, Baijum, Waaxens, Hennaard en Edens.
De kleibodem wordt hoofdzakelijk (98 pet) als grasland gebruikt; veehouderij en zuivelindustrie zijn de hoofdbestaansmiddelen.
