Winkler Prins

Anthony Winkler Prins (1870)

Gepubliceerd op 08-08-2018

Laud

betekenis & definitie

Laud (William), aartsbisschop van Canterbury (Kantelberg), geboren den 7den October 1573 te Beading in Berkshire, was reeds aanstonds bij het omhelzen van den geestelijken stand afkeerig van de meer vrije kerkordening der Schotsche Presbyterianen en van de bedoelingen der hervormingsgezinde Puriteinen in Engeland. Koning Jacob I beschouwde hem dus als een steunpilaar zijner staatkunde en schonk hem een bisschopszetel. Vooral werd hij de gunsteling van Karel I, die hem tot bisschop van Londen benoemde en hem als minister van Eeredienst gebruikte gedurende de 11 jaren, waarin het Parlement niet bijeenkwam. Laud eischte met eene dwaze gestrengheid een stipt nakomen der aloude gebruiken bij de eeredienst en voegde er nieuwe bij, welke met die der R. Katholieke Kerk overeenstemden.

In het algemeen voegde hij zich op kerkelijk gebied naar de denkbeelden en het welbehagen des Konings. Door zijne benoeming tot aartsbisschop van Canterbury in 1633 was hij in staat gesteld om de reactie door te zetten. Hij wijzigde de Engelsche liturgie en wilde haar in dien staat ook aan de Schotten opdringen. Om die reden kwamen laatstgenoemden in opstand en werd de Britsche Revolutie verhaast (zie onder Groot-Brittanje). Toen het Parlement in 1640 de overhand behield, werd Laud met de overige ministers in staat van beschuldiging gesteld en, daar hij zich bovendien hoogst onbezonnen gedroeg, in den Tower opgesloten.

Het procés duurde vele jaren. Eerst bij het woeden van den burgeroorlog werd Laud, tegen de bedoelingen van het magtelooze Hooger Huis, door het Lager Huis wegens hoogverraad ter dood veroordeeld en den 10den Januarij 1645 op Towerhill onthoofd, zonder dat men zich bekreunde om de door den Koning verleende genade. Hij had zich zeer verdienstelijk gemaakt jegens de bibliotheek te Oxford. Van zijne geschriften, in 1847—1849 in 6 deelen in het licht verschenen, is vooral zijn dagboek zeer belangrijk voor de geschiedenis van dien tijd.

< >