Winkler Prins

Anthony Winkler Prins (1870)

Gepubliceerd op 06-08-2018

Ehrensvärd

betekenis & definitie

Ehrensvärd is de naam van een Zweedsch geslacht, uit Duitschland afkomstig, waar het dien van Scheffer droeg. De Zweedsche stamvader Johann Jakob Ehrensvärd was een dapper officier onder Karel XII en overleed in 1731. — Zijn zoon August, graaf Ehrensvärd, heeft roem verworven als stichter der vestingwerken te Sweaborg en als schepper van de Zweedsche eilanden-vloot. Gedurende den Zevenjarigen oorlog was hij eenigen tijd opperbevelhebber, doch zag zich door de geheime staatkunde der Koningin en door andere omstandigheden in zijne beweging belemmerd.

Hij werd in den gravenstand opgenomen en overleed in 1764 in Finland als veldmaarschalk.— Niet minder beroemd is Karl August Ehrensvärd, een zoon van laatstgenoemde. Hij werd geboren den 5den Mei 1745, diende in Pommeren onder zijn vader, legde zich toe op de kennis der Fransche marine te Brest, en werd in 1788 admiraal. Hij was opperbevelhebber gedurende den eersten zeeslag te Svenssund (24 Augustus 1789) en had reeds een smaldeel der Russische vloot aan het wijken gebragt, toen de vijandelijke hoofdmagt in de Sond stevende. Zijn plan, om aanvankelijk terug te trekken, werd door Gustaaf III afgekeurd, zoodat hij het bevelhebberschap nederlegde. Na ’s Konings dood kwam hij met den rang van generaal-admiraal aan het hoofd der marine (1792), doch daar deze betrekking hem niet beviel, nam hij zijn ontslag, om zijne overige dagen te wijden aan de natuurwetenschap en de kunst.

Evenals zijn vader, was hij een beoefenaar der teeken-, schilderen graveerkunst, en eene reis naar Italië, die hij in 1780—1782 volbragt, vervulde hem met geestdrift voor de kunstgewrochten der oudheid en ontlokte hem zoowel zijne „Reisebeschreibung (1786, met platen)”, als „Die Philosophie der schönen Künste (1786)”. Hij volgde de rigting van Winckelmann en zag de ware schoonheid uitsluitend in de voortbrengselen der oude meesters. Zijne meening werd aanvankelijk in Zweden niet begrepen, zoodat men hem voor een zonderling hield, en eerst lang na zijn dood ontwierp Atterbom in den „Phosphoros (1813)” van hem eene uitstekende levensschets. Hij overleed op eene reis te Orebro den 21sten Mei 1800. Zijne „Skrifter" zijn bij herhaling uitgegeven.

< >