Encyclopaedie van Nederlandsch West-Indië

Herman Daniël Benjamins, Joh. F. Snelleman, Martinus Nijhoff, E.J. Brill (1914-1917)

Gepubliceerd op 25-04-2022

Anopheles

betekenis & definitie

Makoe en Kopro-prien, N.E. Araka hanijoe, AROW., de malaria-muskiet, ook door den leek gemakkelijk te onderscheiden van andere muskieten (Culex) soorten. In rust liggen, bij de volwassen dieren, hoofd, borst en achterlijf in één lijn, die een hoek van 45-80° vormt met het vlak waartegen de mug zit, een gevolg van het toenemen in lengte der pooten van het eerste tot het derde paar; de pooten zijn langer dan het lichaam.

Bij andere muggensoorten is minstens het achterlijf evenwijdig met dat vlak; de pooten zijn alle onderling even lang en van dezelfde lengte als het lichaam. Andere in het oog vallende verschillen bij de volwassen insecten zijn:Anopheles: Tasters, voelers en steektoestel even lang, bij de wijfjes. Vleugels gevlekt.

Culex: Tasters korter dan de steektoestel. Vleugels ongevlekt.

De eieren van anopheles drijven steeds op het water, hetzij afzonderlijk of in kleine groepjes en niet tot schuitjes of vlotjes vereenigd als die van Culexsoorten. Anopheles-larven liggen evenwijdig aan de oppervlakte van het water omdat zij door twee luchtopeningen aan de rugzijde ademen. Culex-larven drijven met den kop naar beneden. Zij ademen door een buis aan het achtereind van het lichaam. Alleen de wijfjes zijn bloedzuigend.

Er zijn thans meer dan 100 verschillende anophelinen bekend. Volgens de onderzoekingen van Flu zijn de anophelessoorten, die in Suriname als overbrengsters der malaria een rol spelen: A. argirotar-sis, A. argyrotarsis, var. albipes en A. Lutzii. Van deze zou A. Lutzii van zeer ondergeschikte beteekenis zijn. Zie ook DIPTERA.

Litt. Van de zeer uitgebreide litteratuur noemen wij hier slechts de geschriften van twee Surinaamsche geneesheeren: J.J. Halfhide. Schadelijke insecten en dieren en de daardoor veroorzaakte ziekteprocessen. Haarlem 1911. Zesde gedeelte. P.C. Flu, Rapport omtrent malaria onderzoek in de binnenlanden van Suriname, 's-Grav. 1912.

< >