Zelfoprichtend - is een vaartuig dat, na te zijn gekapseisd, zonder invloed van buitenaf zelf weer overeind komt. Vele zeiljachten met gewichtsstabiliteit door laag geplaatste kielballast zijn zelfoprichtend; niet alleen wanneer een windvlaag de mast plat op het water blaast, maar ook wanneer zij volledig kapseizen komen zij vanzelf weer overeind mits de romp goed afgesloten is tegen binnendringend water.
Bij vaartuigen met overwegend vormstabiliteit wordt bij zeer grote helling de stabiliteit steeds kleiner, tenslotte nihil en dan kapseist het schip. Doorgaans heeft het ondersteboven drijvende vaartuig ook weer vormstabiliteit. Dergelijke schepen kunnen soms zelfoprichtend worden gemaakt door het bovenwaterschip dat dan onder water komt a-symmetrisch te maken. Reddingboten maakt men zelf-oprichtend doordat bij kapseizen automatisch een tank in een van de zijden vol loopt. Daardoor krijgt de omgekeerd drijvende boot voldoende helling om zich te kunnen oprichten. De vroeger gebruikte term onkenterbaar is niet juist; elk vaartuig kan kenteren. →Stabiliteit.
