Wat is dat? Encyclopedie voor jongeren

P.J.F.H. van de Rivière, R. de Ruyter-van der Feer (1928, 1930 en 1938)

Gepubliceerd op 09-08-2019

Hoogovens

betekenis & definitie

We waren in het Saargebied, het land met zijn prachtige natuur en met zijn fabrieken, zijn industrie en hoogovens.

Saarlouis lag al achter ons en we naderden Völklingen. Grote zware fabrieksschoorstenen, waaruit zwarte rook omhoog steeg, stonden in massa’s dicht opeen. Over de fabrieksterreinen reden en rangeerden puffend en bellend kleine fabriekstreintjes, die ijzer en staal transporteerden, maar ook kolen en allerlei andere stoffen aanvoerden.
We waren hier in 't gebied van de ijzeren staalfabrieken „de Hütten”, zoals ze hier genoemd worden.
Kom, laten we een der reusachtige fabrieken eens wat nader gaan bezichtigen.
Op een onafzienbaar spoorwegemplacement staan lange ertstreinen, die voor deze fabriek het erts van de Zuidgrens van Luxemburg aanvoeren.
Krachtige grijpers ledigen in enige happen de wagens, heffen het erts hoog op en storten het in een groten vergaarbak.
Van kilometers ver uit de bergen komt een kabelbaan, waaraan op een tiental meters van elkaar bakken hangen, die ’t erts, dat op de grens van Frankrijk en het Saargebied gedolven wordt, aanvoeren.
Hier wordt het ijzererts uitgesmolten in reusachtige hoogovens.
Dat zijn grote schachten, die wel een 30 M. hoog zijn en die in het midden een verdikking; daar in het midden hebben ze wel een doorsnede van 8 M.
De oven is gemetseld van vuurvaste stenen en van buiten zitten daar weer zware ringen omheen. Van boven kan de oven geopend worden, beneden zitten in den oven een zestiental gaten, waardoor lucht in den oven geblazen kan worden, ongeveer een meter beneden deze gaten zit een groter gat, dat afgesloten kan worden en waardoor men de „slakken”, de stenen, die van het erts overblijven, als het ijzer er uitgesmolten is, naar buiten kan halen. Nog weer lager, geheel op den bodem van den oven, bevindt zich een gat, dat door klei gesloten wordt gehouden en waardoor als men de klei weghaalt, het vloeibare witgloeiende ijzer naar buiten kan treden.
We klimmen nu vele meters omhoog en staan dan op het platform, dat aangebracht is aan de bovenzijde der hoogovens.
Overal rijden hier aan staven, waaraan zij zijn opgehangen, de karretjes met ijzererts en cokes.
Een man opent het zware ijzeren deksel van een hoogoven, licht den bak met ijzererts uit de hengsels en kipt zijn inhoud in den oven; een gloeihitte slaat ons tegen.
De bak wordt weer opgenomen in de eindeloze rij van zijn soortgenoten en nu rijdt een bak cokes (zie aldaar) naar den hoogoven; ook deze wordt daarin gestort.
De man vult nu een volgenden oven met een bak ijzer en een bak cokes en na enigen tijd zal hij weer teruggekeerd zijn bij den eersten en begint hij weer van voren af aan.
De oven is dus gevuld met afwisselend ijzererts- en cokeslagen. Bovenaan is de temperatuur 230°. De oven wordt verhit met brandend hoogovengas en als de lading ijzer en cokes wat gezakt is, krijgt ze steeds hoger temperaturen, zodat deze in het onderste deel van den oven meermalen 1800° bedragen. In het midden van den oven begint de uitsmelting van het ijzer, dat eerst sponsachtig is, maar door de zeer hoge temperatuur spoedig vloeibaar wordt. Op den bodem van den oven komt dus het vloeibare ijzer terecht en wat hoger de slakken. Zo om de drie tot zes uur kan men het tapgat openen en stroomt het gloeiende ijzer naar buiten door een goot en komt dan in ijzeren potten, die van binnen met steen bekleed zijn. Later wordt het ijzer tot blokken gegoten en dan weer verder verwerkt.
Zo, nu weten jullie dus, hoe een hoogoven werkt. Later onder „Staal” vertellen we nog wel iets van dit merkwaardige bedrijf.

< >