Wat is dat? Encyclopedie voor jongeren

P.J.F.H. van de Rivière, R. de Ruyter-van der Feer (1928, 1930 en 1938)

Gepubliceerd op 09-08-2019

Dactylus

betekenis & definitie

is de naam van een z.g. versvoet in de Griekse en Latijnse poëzie en — in navolging daarvan — ook in de moderne dichtkunst. Een versvoet is een gedeelte van een versregel, bestaande uit enkele lettergrepen.

De dactylus bestaat uit één lange en twee korte lettergrepen. Het aardige is, dat het woord dactylus (dac-ty-lus) zelf ook uit lang-kort-kort bestaat.Het volgende volkslied, dat je allen wel kent, bestaat b.v. uit dactylen. Luister maar:

[lands | vlag, Wat [ wap-pert gij | fier langs den | vloed! Hoe | klopt ons het | har-te van [ vreugd en [ont| zag, Wan| neer het uw | ba-nen be| groet!

Ont| plooi u, waai | uit dan, bij | nacht en [bij | dag!

Gij | blijft ons het | tee-ken, o | hei-li-ge | vlag, Van | trouw en van | vroom-heid, van | [vroom-heid en | moed, en | moed. In het oude Griekenland en Rome maakte men geen gedichten op rijm, maar op maat, waarbij iedere regel uit een gelijk aantal versvoeten bestond. Waren het er zes, dan noemde men zo’n regel een hexameter, waren het er vijf, dan heette hij een pentameter. Ook bestaan er nog andere versvoeten dan de dactylus, b.v. de jambe (korte en lange lettergreep), de trochee (lange en korte lettergreep), enz.