Voedings en Genotsmiddelen

dr. M. Wagenaar (1938)

Gepubliceerd op 26-01-2019

Cocosnoten

betekenis & definitie

Cocosnoten - Deze noten worden geoogst van den cocospalm (Cocos nucifera), een palmsoort, die alleen in tropische landen voorkomt, 25 m hoog wordt en vanaf het 4e jaar cocosnoten kan geven. Een volwassen klapperboom geeft 50—150 vruchten per jaar. In den tijd dat de noten rijp worden, zijn de klapperbosschen gevaarlijk, door de vallende vruchten (de noot, zooals wij die kennen, met cocosvezelkleed, omgeven door den vruchtwand, is ongeveer 40 cm groot). De eigenlijke „cocosnoot”, is een steenvrucht en wordt omgeven door de taaie cocosvezels, die dienen voor de vervaardiging van loopers, matten, schuiers en bezems.

Tegen de binnenste laag van den vruchtwand ligt het kiemwit (cocosvleesch). Dit weefsel is zeer oliehoudend (copra). De noot is gevuld met klappermelk, een vloeistof, die zwak laxeerende eigenschappen heeft. Jaarlijks worden ongeveer 200 millioen noten geoogst, waarvan het meerendeel door de inlandsche bevolking in verschen toestand gegeten wordt. De cultuur is nog voor het grootste deel in handen van inlanders.

Eerst in den laatsten tijd is men er toe overgegaan om den cocospalm ter wille van de vetindustrie op plantages aan te kweeken. De copra levert bij hydraulische persing het cocosvet op. Dit wordt ontgeurd en geraffineerd, het is dan een uitstekend spijsvet en ook een zeer goed vet voor de zeepbereiding, Cocoszeep heeft de eigenschap van voortreffelijk te schuimen. De cocosschaal, die vroeger als waardeloos weggeworpen werd, levert bij verkoling een soort plantenkool, die bijzonder geschikt is om allerlei gassen te binden en een ruime toepassing vindt bij de fabricage van verschillende gasmaskers (noriet). Het vleesch van cocosnoten (copra) wordt vaak geraspt gegeten (met rijst).

De samenstelling wordt als volgt opgegeven: water 6 %, eiwit 9 %, vet 67 %, suiker 12 %, voedingszouten 2 %. De cocosmelk heeft de volgende samenstelling: water 91 %, eiwit 0,5 %, suiker 1 %, extractiefstoffen 6 %, voedingszouten 1,5 %, vet 0,1 %. Het is niet bekend waaraan hier de laxeerende invloed moet toegeschreven worden.