Vloeken lexicon

Prof. dr. P.G.J. van Sterkenburg (1997)

Gepubliceerd op 14-11-2019

ontploffen, ontploffing

betekenis & definitie

De verwensing dat-ie ontploft! geeft uitdrukking aan een wens of verlangen van de spreker. De gebiedende wijs van dit werkwoord wordt in elk geval in Waarloos in de provincie Antwerpen gebruikt ter vorming van een verwensing.

Vergelijk in dit verband stikken, verrekken, verrotten, verteren enz. Een zegsman uit Kalmthout kent de verwensing ontplof Over de emotionele betekenis bestaat geen enkele onzekerheid.

Het is zoveel als ‘ik walg van je, rot op’. Mullebrouck (1984) kent voor Vlaanderen ontplof in een meelzak! Dat is een versterking van ontplof Daarnaast kent hij ook nog voor Vlaanderen de wel heel plastische en angstaanjagende verwensing ontploft! de duivels van de hel zullen het vet van uw darmen schrapen! Volgens de gegevens uit een enquête van 1999 is deze laatste verwensing (nog) slechts bekend aan 7 van de 111 Vlaamse zegslieden.

Sanders en Tempelaars (1998) geven als enigen krijg een ontploffing achter je hart! Al deze verwensingen drukken woede, wrevel, ergernis, vertwijfeling enz. uit. Aan de eigenlijke betekenis denkt men niet meer.