Gepubliceerd op 14-03-2021

Whist

betekenis & definitie

een uit Engeland afkomstig kaartspel, dat dien naam zou hebben ontvangen omdat het groote oplettendheid en dus stilte vereischt (whist is een Eng. tusschenwerpsel, dat zooveel als sst! beteekent). Het wordt gespeeld door vier personen, met een voltallig spel van 52 kaarten, waarvan elk der spelers 13 ontvangt.

De vier spelers vormen twee partijen: twee maats (partners) tegen de twee andere maats. De maats zitten tegenover (niet naast) elkander ; zij kunnen elkander niet kiezen maar worden op een of andere wijze door het lot aangewezen; veelal doet men dit, door elk der spelers een kaart te .laten trekken en de twee die de hoogste en de twee die de laagste kaarten trekken aan te wijzen als maats. De maats spelen steeds voor gemeenschappelijke rekening. Bij het $even der kaarten wordt telkens slechts 1 kaart tegelijk gegeven; de gever keert de 52ste kaart en deze is dan troef (atout); deze kaart blijft bloot liggen tot de eerste slag (trek, eng. trick) gevallen is; ook bepaalt men wel troef door uit een tweede spel kaarten een kaart te trekken (Pruisisch whist). Onder rubber (robber of robbert) verstaat men een volledige partij whist; deze bestaat uit 3 enkele partijen, waarvan men twee moet winnen om winner te zijn. Yan iedere kleur is de aas de hoogste kaart.

Zoolang men van de gevraagde kleur heeft moet er bekend worden. Heeft een der partijen reeds 6 trekken gemaakt (d. w. z. 6 slagen gehaald), dan begint zij de daarna nog gemaakte slagen te tellen en te schrijven (te markeeren). Behalve de trekken tellen nog de honneurs, d. w. z. dat men van de troefkleur aas, heer, vrouw en boer in handen heeft, hetzij alleen of samen met den maat; alle vier deze kaarten geven 4, drie ervan 2 honneurs; soms wordt ook de tien tot de honneurs gerekend en dan geven deze vijf kaarten 6 honneurs. De honneurs kunnen eerst in rekening gebracht worden, wanneer de partij die ze heeft tevens een trek heeft gemaakt. Het maken van alle 13 trekken wordt shlam genoemd en afzonderlijk betaald. Het whistspel wordt verschillend gespeeld wat betreft het aantal punten, noodig om een partij te winnen, en hoeveel de honneurs doen.

Bij whist in 10 punten wordt het spel gewonnen door de maats, die het eerst 10 punten opgeschreven (gemarkeerd) hebben. Wanneer niet anders is bepaald, telt een trek voor 2 punten, de honneurs voor 4 of 2 punten.Wie het eerst 10 punten markeert, wint de partij, en wel enkel (simple), wanneer de tegenmaats minstens 5, dubbel (doublé) zoo zij minstens 3, en triplo als zij 1 punt gemaakt hebben. Bij whist in 5 punten telt een trek voor 1 punt, vier honneurs voor 4, drie honneurs voor 2 punten. Heeft men van een kleur slechts één kaart in handen, dan wordt die kaart een singleton genoemd. Op abuizen en overtreding van de regels staan zware straffen, bestaande in verlies van punten en schrijven ten voordeele van de tegenpartij (zoo b.v. het renonce of verzaken: 2 of 3 punten).

< >