de physische vereeniging van een vast lichaam of vloeistof of gas met een vloeistof, waarbij een homogene massa ontstaat. Hiervoor is noodig dat de aantrekkingskracht der deeltjes van de op te lossen stof voor elkander kleiner is, dan de aantrekkingskracht van het oplossingsmiddel op die deeltjes.
In een oplossing zal, volgens de hedendaagsche theorieën, een deel der moleculen zich terstond splitsen in twee onderdeelen,. ionen genaamd. Men heeft oplossingen, die onverzadigd of verzadigd zijn, naar gelang zij nog meer van dezelfde stof kunnen oplossen of niet. De oplossing kan zelfs oververzadigd wezen, wanneer zij in bijzondere omstandigheden meer stof opgelost houdt dan normaal bij die temperatuur kon geschieden. Door schudding of het inwerpen van een klein kristalletje, kristalliseert dan het overtollig opgeloste, onder vrij worden van warmte. De oplossende kracht van een vloeistof voor een gas neemt af met het toenemen van de temperatuur; voor vaste lichamen neemt zij toe met de temperatuur, als ten minste de oplossing van dat lichaam warmte opslorpt. Is de temperatuur tot een zeker punt gedaald, cryohydratische temperatuur, dan kan de oplossing niet blijven bestaan, alle opgeloste stof scheidt zich af in vasten toestand, en het oplossende vocht zelf bevriest.In geneeskundigen zin is oplossen: het zachter maken van abnormaal verharde of opgehoopte stoffen, die daardoor gemakkelijk te verwijderen zijn uit het dierlijk lichaam.
In mathematische en proefondervindelijke wetenschappen beteekent oplossen het beantwoorden van een vraagstuk.
In de muziek beteekent oplossen, het voor ons oor dragelijk maken van een dissonant door de volgende tonen of accoorden.