(Motecuhzoma, Moctheuzoma) de voorlaatste heerscher in het Mexicaansche rijk voor deszelfs onderwerping door de Spanjaarden, geb. omstreeks 1480, volgde 1502 zijn vader, eveneens M. geheeten, op den troon. In zijn jonge jaren was hij beroemd om zijn dapperheid en wijsheid; doch bijgeloovig en vreesachtig, liet hij 1519 de in Veracruz gelande Spanjaarden onder Cortez als door de góden gezonden begroeten en moedigde hen daardoor aan tot den opmarsch naar zijn hoofdstad, waar hij hen zelf met groote eerbewijzen en geschenken ontving.
Cortez lokte hem hier naar het voor hem ingeruimde paleis en hield hem voor zijn eigen veiligheid gevangen. Gebroken en van allen tegenstand wanhopig afziend, ondersteunde hij Cortez bij het bevestigen van diens heerschappij, en huldigde zelfs den spaanschen koning. Toen hij bij een opstand van zijn volk tegen de gehate Spanjaarden tot vrede aanmaande, werd hij door een steenworp gewond,; hij weerde alle heelkundige hulp af, rukte het verband van zijn wonden en overleed in Juni 1520. Zijn nagelaten kinderen omhelsden den christelijken godsdienst; zijn oudste zoon kreeg van Karel V den titel van graaf van M.; de laatste afstammeling van zijn geslacht, don Marsilio de Terual, graaf van M., spaansch grande der eerste klas, geb. 1786, werd als aanhanger der liberale partij door Ferdinand VII uit Spanje verbannen, ging daarop naar Mexico, werd, echter ook daar verbannen en overleed 22 Oct. 1836 te Nieuw-Orleans.
