(gr., lat. Cenotaphium, „ledig graf”) een gedenkteeken, dat voor den overledene alleen te zijner herinnering werd opgericht, zonder zijn overschot te bevatten.
De eerste cenotaphia waren eenvoudige grafsteenen ter gedachtenis aan hen, wier lijken niet gevonden konden worden; men meende de schimmen tenminste op deze wijze te moeten verzoenen. Bij de inwijding van zulk een gedenkteeken werd de overledene driemaal bij zijn naam geroepen en uitgenoodigd, in het leege graf zijn intrek te nemen. Hetzelfde geschiedde ook, wanneer een geëerbiedigde doode ver van zijn vaderland begraven lag. K. noemde men ook het graf, dat men voor zichzelven en de zijnen tijdens zijn leven liet maken.
