gemeente in Groningen (arrond. Winschoten, kanton Zuidbroek), omgeven door de gemeenten Haren, Noorddijk, Slochteren, Sappemeer, Muntendam, Veendam en Wildervank in Groningen en Anlo en Zuidlaren in Drenthe, 58 km.3 groot; bevat het Foxholstermeer en een deel van het Laardermeer, wordt verder doorsneden door het Winschoterdiep.
De gemeente bevat het vlek H., de dorpen Windeweer, Westerbroek en Kropswolde, de buurten Kalkwijk, Martenshoek, Foxhol, Wolfsbergen en de Kiel, en de gehuchten Vossenburg en Nieuwe-Compagnie; zij telde 1 Jan. 1902: 10.129 inw., w.o. ongeveer 1100 r.-kath.; landbouw, veeteelt, scheepmakerij, allerlei industrie. Kiesdistrict zie volgend artikel; personeele belasting 7de klasse. Het vlek H., aan het Winschoterdiep en bij de spoorlijn Groningen—Winschoten (station H.-Sappemeer) heeft ongeveer 2500 inw.
