Galvanoplastiek

betekenis & definitie

electroplastiek, een in 1837 door Jacobi te Petersburg, en bijna gelijktijdig (eenige maanden later) door Spencer te Liverpool uitgevonden technische toepassing der electrolyso tot het vermenigvuldigen van munten, voorwerpen van kunst en kunstnijverheid van allerlei aard enz : G. is de kunst om eiiché’s enz. te vervaardigen door op een matrijs van niet-geleidende, plastische stof. metalen uit hun oplossingen te doen neerslaan, door middel van den galvanischen stroom. Voor de matrijs bezigt men meest was met terpentijn en een weinig graphietpoeder, en maakt haar door middel van graphiet aan de oppervlakte geleidend ; men gebruikt de aldus toebereide matrijs als negatieve pool (kathode), terwijl een ongeveer even groote plaat van zuiver, liefst electrolytiseh-chemisch koper als positieve pool (anode) dienst doet. Het bad bestaat uit een SO-graadsche oplossing van kopervitriool in regenwater en wordt met zwavelzuur geleidend gemaakt. Daar zich aan de anode niet precies evenveel koper oplost als zich aan de kathode neerslaat, wordt het bad steeds metaalarmer; bij een te gering gehalte der oplossing wordt' de neerslag licht poreus, daarentegen bij een te sterk gehalte kristallijn, zoodat het bad van tijd tot tijd ten opzichte van zijn samenstelling dient te worden onderzocht. Men maakt ook zeer goede matrijzen van gutta-percha. Daartoe wordt het voorwerp waarvan men een afdruk verlangt eerst met potlood bestreken, opdat het niet aan de guttapercha zou vastkleven. Vervolgens, na een zekere hoeveelheid dezer gom in warm water te hebben weck gemaakt, legt men het te vermenigvuldigen voorwerp er boven op, en onderwerpt het aan een tamelijk sterke drukking (b. v. door een klemschroef). Nadat alles is koud geworden, maakt men de gutta-percha los, die door het potlood niet sterk kleeft, en nu heeft men op deze stof een zeer getrouw, verdiept afbeeldsel van het voorwerp. Nu moet men dit afbeeldsel weder met koper bestrijken, om het geleidend te maken en het daarna aan de negatieve pool der batterij in een verzadigde oplossing van zwavelzuur koperoxyde hangen; na verloop van acht en veertig uren heeft men dan een zeer getrouwen koperen afdruk van het voorwerp. Als stroombron bezigt men hetzij dynamomachines of accumulatoren. Het op deze wijze vervaardigen van kopercliché’s voor de boekdrukpers (galvano’s) wordt ook wel eleetrotypie en galvanotypie geheeten. Zie ook Galvanotechniek en Electrographie.