1) Mddrus-Fiume, kroatisch ModrusRieka. Komitaat van het koninkrijk KroatieSlavonië, bestaat uit de omgeving, voornamelijk naar het oosten, van de stad Fiume, ligt aan de Adriatische zee (golf van Fiume, Canale della Morlacca), tusschen Istrië en Krain en de komitaten Agram en Lika-Krbava, heeft zonder de stad F. en haar gebied een oppervlakte van 4879 km2., omvat de koninklijke vrijstad Buccari en de 8 districten Cubar, Delnice, Novi, Ogulin, Sluin, Susak, Yojnic en Vrbovsko, en telde in 1900 : 228.140 inw., voor 2/g roomsch-katholieken en voor H3 grieksch-oosterschen. Hoofdstad is Ogulin. Het land is bergachtig (Karstgebergte) en hier en daar zeer vruchtbaar; in het Vinodoldal en aan de kust worden olieboomen, vijgen, citroenen en andere zuidvruchten verbouwd.
2) Fiume, voorheen Tersattica Vitopolis, later Fanum Sancti Viti ad Flumen, duitsch Sankt Veit am Flaum, serbo-kroatisch Rieka, zelfstandige havenstad, voi mt met haar gebied een deel van de landen der hongaarsche kroon, ligt aan de monding van het riviertje Fiumara (Reka) in de golf van F., aan de spoorlijn Budapest—Agram—F. (552 km.) der hongaarsche staatsspoorwegen, wordt bestuurd door een gouverneur des konings, die tevens lid van het hongaarsche hoogerhuis is, zendt 1 vertegenwoordiger naar de kamer van afgevaardigden en heeft recht op 2 zetels in den Kroatisch-slawonischen landdag (van welk recht echter nog geen gebruik gemaakt werd): het stedelijk gebied Beslaat een oppervlakte van 193/4 [j] km., in 1900 met 38,139 inw., voorn. gebouwen : de oude domkerk (Maria Hemelvaart) met een nieuw aan het Pantheon te Rome herinnerend front, verder de St. Veitskerk (San Vito, vroeger Jezuitenkerk) een navolging van de kerk Maria della Salute te Venetië, 1631 gebouwd; de stadsschouwburg, de beide markthallen, de marine-akademie, het paleis Gorup, en een triumfboog, naar men wil omstreeks 270 n. Chr. ter eere van Claudius II opgericht. Onderwijs: marine-akademie, kweekschool voor de zeevaart, gymnasium, handelshoogeschool, tal van inrichtingen middelbaar en lager onderwijs.
F., als eenige zeehaven des lands sinds 1867 door de hongaarsche regeering op elke wijze, zelfs i/d spoorwegtarieven, begunstigd en gesteund (in 1899 staatstoelage 1.167.794 kronen), is een der voornaamste handelssteden der Oostenrijk-hongaarsche monarchie; het heeft inzonderheid transito- en exporthandel; Sept.—Maart is het commercieel verkeer het levendigst; F. heeft drie havens: de Porto canale Fiumara voor 130 kleinere, de Porto nuovo voor 150 grootere schepen (aangelegd naar plannen van den franschen waterbouwkundige Pascal en in 1872 aangevangen), door een golfbreker van 1000 meter lengte beschut en een met ruime kade, en de Petroleumhaven; in 1891 werd over het geheele havengebied electrische verlichting ingevoerd.
De voorn. artikelen van uitvoer waren in 1899: meel, suiker, hout, gerst en mais, en van invoer: wijn, rijst, tabak, jute, steenkool. F. heeft ook een omvangrijke industrie (koninklijke tabaksfabriek met ruim 2100 arbeiders en in 1899 een productie van 8700 kilogr. snuif, 375,700 kg. rooktabak, 49 millioen sigaren, 244 millioen sigaretten ; verder papierfabriek, torpedo-fabriek van Whitehead, het voormalige Stabilimento tecnico, petroleum-raffinerieën, iabrikage van meubelen, zeep, chemicaliën, kunstmest), en voorts scheepvaartverkeer, visscherij enz. (literatuur : Rapporto statistico economico sul commerao, Vindustria en navigazione in F., Fiume 1895). De omgeving van F., hoewel steenachtig, levert tamelijk groote hoeveelheden wijn en in de nabijheid der stad, voornamelijk in het mooi gelegen volkspark, overwinteren magnolia’s, myrten, enz. Ongeveer 10 km. w. van F. liggen in Istrië de plaatsen Volosca en Abbazia, wegens hun mild klimaat veelbezochte kuuroorden. Niet ver van F. bevindt zich het groote, in 1833 gebouwde pest-lazaret en boven de stad de in het bizonder door zeelieden in eere gehouden kerk Madonna di Tersatto, (in 1453 gebouwd); niet ver van deze kerk ligt het oude kasteel Tersatto der graven Frangipani (thans in bezit der familie Nugent), dat een rijke verzameling van romeinsche oudheden bevat en een heerlijk vergezicht over de golf van Quarnero biedt.
F., achtereenvolgens in bezit der heeren van Duino, der Frangipani en der heeren van Walsee, werd in 1471 door Frederik III gekocht en bij Oostenrijk gevoegd; in 1719 verkreeg het van Karel VI het vrijhavenpatent ; in 1779 werd het door Maria Theresia met Hongarije vereenigd; nadat het in 1809 door de franschen was ingenomen, kwam het in 1814 weer aan Oostenrijk, dat het in 1822 weer aan Hongarije afstond; na de stormen van 1848 en 1849 werd het aan het kroonland Kroatië toegevoegd; sinds Aug. 1870 staat het als een autonome gebiedseenheid onmiddellijk onder de hongaarsche centraalregeering.
