Etienne dolet

betekenis & definitie

Fransch geleerde, philoloog, boekdrukker, geb. te Orléans, 1509, een der meest energieke vertegenwoordigers dpr intellectueele renaissance in Frankrijk in de 16de eeuw, kwam op 12-jarigen leeftijd naar Parijs om hier zijn studiën voort te zetten, hield zich eenigen tijd in Italië (Padua, Venetië) op en studeerde te Toulouse in de rechten, alles op kosten van onbekend gebleven beschermers; van een beslist karakter, in alles hartstochtelijk, maakte hij zich sinds zijn debuut in de loopbaan der letteren een menigte verwoede, onverzoenlijke vijanden; uit Toulouse verbannen, wegens twee redevoeringen tegen het fanatisme der studenten aldaar, en wegens zijn aanvallen op het parlement, begaf hij zich naar Lyon, waar hij in 1536 een door hem geschreven merkwaardig boek: Commentarii linguae latinae, begon te drukken, waarvan het slot in 1538 verscheen; in 1537 had hij De re navali uitgegeven, in 1539 verscheen zijn Formulae latinarum lomtionum, werken die hem een eerste plaats doen innemen onder de érudits der renaissance, naast Robert d’Estienne en Budé; later in den strijd tusschen de scholastiek en de nieuwe ideeën gewikkeld, maakte hij zich door zijn heftigheid steeds nieuwe vijanden; behalve zijn eigen werken begon hij ook die van anderen uit te geven, strijdschriften, brochures, populaire werkjes, almanakken, satires, enz, waaronder ook vele vruchten van Rabelais’ scherpe pen; van heresie en atheisme aangeklaagd, werd hij te Lyon ter dood veroordeeld (1542); door Frans I begenadigd, werd hij in 1544 beschuldigd van het invoeren van Geneefsche werken in Frankrijk en het vertalen en door den druk verspreiden van een aan Plato toegeschreven dialoog, waarin de onsterfelijkheid der ziel ontkend wordt, andermaal ter dood veroordeeld, en 3 Aug. 1546 te Parijs, place Maubert, levend verbrand ; in 1890 werd ter plaatse waar hij het vonnis onderging een bronzen standbeeld voor hem opgericht, vervaardigd door Guilbert.