Naam van meerdere keizers van Byzantium:
C. I en II, zie vorig artikel.
C. III (van Febr. tot Juni 641), geb. 3 Mei 612 te Konstantinopel, zoon van keizer Heraelius, stierf, kort na den dood zijns vaders, 23 Juni 641;
C. IV. Pogonatos (de Gebaarde), geb. 648, zoon van keizer Constans, kwam in 668 aan de regeering en overleed 14 Sept. 685; hij was een wreed vorst; hij sloeg zevenmaal een aanval van de Arabieren op Konstantinopel af en drong in 679 de Bulgaren over den Donau terug, doch moest hen later schatting betalen.
C. V. (741-775), geb. 719, zoon van Leo III, was een der gelukkigste en krachtigste oorlogsvorsten des rijks, behaalde in 747 een overwinning ter zee op de Saracenen, breidde de grenzen zijns gebieds uit tot bij Syrië en Armenië, en streed ook met succes tegen de Bulgaren; op een zijner veldtochten tegen deze laatste stierf hij, 14 Sept. 775.
C. VI. (780—797), geb. 771, zoon van Leo IV en Irene, een atheensche, kwam in 780 onder regentschap zijner moeder op den troon en aanvaardde in 790 zelf de regeering, werd echter in 797 door zijn moeder onttroond en van het gezicht beroofd.
C. VII Porphyrogennetos (912—959), geb. 905, zoon van Leo VI, erfde op 7-jarigen leeftgd diens rijk, regeerde aanvankelijk onder regentschap van zijn oom Alexander, later van zijn moeder, Zoe, huwde met de dochter van den groot-admiraa.1 Romanos Lekapenos, en regeerde eerst na den val zijns schoonvaders, van Dec. 944 tot 959 zelfstandig; hij had over het geheel een rustige regeering; hij trad ook als schrijver op en schreef een aantal geschiedkundige, ethnographische en andere werken (Leven van Basilius, Over het staatsbestuur, Over de strijdkrachten des rijks, enz); hij overleed Nov. 959, vermoedelijk door zijn zoon, op aandrijven van diens echtgenoote Theophano, vergiftigd.
C. VIII (1025—28), geb. 961, tweede zoon van keizer Romanos II, opvolger van Basilius II, wiens mederegent hij vroeger reeds was geweest, zonder dat hij echter invloed op de regeering had kunnen uitoefenen; hij liet de regeering geheel aan zijn ministers over en stierf in 1028.
C. IX. Monomachos (1042—55), kwam door zijn huwelijk met keizerin Zoe op den troon; hij had voortdurend naar alle zijden oorlog te voeren en met allerlei opstanden, waaronder die van Maniakes, te kampen; hij verloor belangrijke deelen van zijn gebied; in 1043 behaalde hij een overwinning op de Russen; hij overleed 11 Jan. 1055.
C. X, (1059—67), geb. 1007, gemaal van Eudokia Makrembolitissa, werd door Izaak Komnenos, wiens vriend en minister hij geweest was, tot zijn opvolger benoemd, en aanvaardde bij diens aftreding in 1059 de regeering; hij was weinig oorlogzuchtig, zoodat de Noormannen in Beneden-Italië en de Turken in Azië belangrijke voordeelenop hem konden behalen; hij versloeg in 1065 de Uzen, en overleed 21 Mei 1067.
C. XI Dragatses, of Dragoses (1448—53), laatste keizer van Byzantium, geb. 8 Febr. 1404, zoon van keizer Manuel II en Helena, uit de dynastie der Paleologen; gedurende de regeering zijns ouderen broeders Johannes VIII zocht hij van deze de verloren fränkische bezittingen in den Peloponnesus te herwinnen; in 1443 werd hij despoot van Misthra, moest echter in 1446 bukken voor de overmacht van sultan Murad II, die den Peloponnesus binnendrong, en werd, evenals zijn in het westelijk deel van het schiereiland regeerenden broeder Thomas, schatplichtig gemaakt; na den dood van keizer Johannes (31 Oct. 1448) liet C. den Peloponnesus aan zijn broeders Thomas en Demetrios over, en hield 12 Mrt. 1449 zijn intocht in Konstantinopel; zijn geheele regeering was niet dan een heldhaftige doodsstrijd van het door de Osmanen overstroomde ondergaande overschot van het grieksche rijk; de vijandelijkheden van sultan Mohamed II begonnen in den aanvang van het jaar 1452, de onmiddellijke aanvallen op Konstantinopel op 6 April 1453; bij den wereldhistorischen slag van 29 Mei 1453 vond C. in de nabijheid van de Romanospoort den dood.
