1) Arrondissement van het fransche dept. Puy-de-Dôme, 1812½ km2. ; het omvat de 14 kantons Billom, BourgLastic, Clermont-Est, Clermont-Nord, Clermont-Sud, Clerment-Sudouest, Herment, Pontdu-Château, Rochefort, Saint-Amant-Tallende, Saint-Dier, Vertaizon, Veyre-Monton en Vicle-Comte, tezamen met 120 gemeenten en 170.000 inw.
2) Hoofdstad van het fransche dept. Puyde-Dôme en van het arrond. en der kantons Clermont, op een hoogte, is zetel van het departementaal bestuur, zetel eens bisschops. De stad heeft een zeer oud aanzien, haar straten zijn nauw en bochtig en zeer steil, de huizen van een donker soort lava opgetrokken; zij telt als gemeente 52.000 inw.; zij heeft een in de O11« eeuw gebouwde en in den lateren tijd gerestaureerde merkwaardige kerk (Notre-Damedu-Port), een in 1248 aangevangen en eerst in den nieuwsten tijd voltooide kathedraal met 22 kapellen en twee 80 meter hooge torens, een synagoge, een beurs, een krankzinnigengesticht. op het schoone Jaudeplein een standbeeld van Desaix en een van Pascal, een filiaal van de bank van Frankrijk, een Académie universitaire, waaronder zes departementen ressorteeren, een lyceum, een voorbereidingsschool van pharmacie en medicijnen, een verloskundige school, een theologisch seminarie, een openbare bibliotheek van 50.000 dln. en 1100 handschriften, een academie der wetenschappen en schoone kunsten, een kabinet van delfstoffen en een museum van oudheden; verder fabrieken van chemische preparaten, chocolade, verduurzaamde vruchten, eikelkoffie, stroohoeden, waskaarsen, katoenen garens, tafellinnen, dierlijke oliën, machineriën ; drukke handel op Parijs, Bordeaux, Lyon en zuidelijk Frankrijk; ook zijn te C. twee minerale bronnen, waaronder de incrusteerende van Saint-Allyre, die in een tijdsruimte van zeven eeuwen een natuurlijke brug en een 75 meter lange straat heeft gevormd. C is hetNemossus of Augustonemetum (later Arverni) der Romeinen, in het land der Arverni; de stad en de omgeving zijn rijk aan romeinsche oudheden, waaronder een waterleiding; in de 9<le eeuw werd de plaats door de Noormannen verwoest; weder opgebouwd kreeg zij den naam van het kasteel dat haar verdedigde: Ciarus mons; zij werd daarop de hoofdstad van Auvergne en deelde sinds in de lotgevallen van dat landschap, waarmee zij door Philippe Auguste met de fransche kroon werd vereenigd. TeC werden vele conciliën gehouden (535, 549, 5S7, 1095, 1110, 1124, 1130); dat, van 1095 had den eersten kruistocht tengevolge. In 1633 vereenigde Lodewijk NIH C. met het 2 km. n. gelegen Montferrand en gaf beide plaatsen dengemeenschappelijken naam van Clermont-Ferrand.
