Human Resources Lexicon

Twan Akkers (2021)

Gepubliceerd op 11-02-2021

Inspanning-herstel model van werkbelasting

betekenis & definitie

Het Inspanning-herstel model van werkbelasting (Meijman & Mulder) bouwt voort op een eerder door medici en inspanningsfysiologen ontwikkeld belasting-belastbaarheidsmodel. In dit model wordt duidelijk hoe belangrijk een herstelproces aan het einde van een taaklast of serie van taaklasten is, en wat de gevolgen zijn als dit niet gebeurt.

Volgens Meijman en Mulder zijn er in principe 3 determinanten die bepalen hoe iemand zijn werk aanpakt, wat iemands werkwijze is. Allereerst is er de taaklast. Hierbij gaat het vooral om het actuele niveau van die taaklast, met name bestaande uit de taakeisen en de uitvoeringsomstandigheden.

Het verwerkingsvermogen van de taakuitvoerder komt tot uiting in de vorm van inspanningen en in de psychofysiologische toestand van de taakuitvoerder. Het verwerkingsvermogen wordt in belangrijke mate bepaald door iemands biologische constitutie en zijn psychische disposities, motivaties, en dergelijke.

De derde determinant wordt gevormd door de ingreep- en regelmogelijkheden die de uitvoerder van de taak in de betreffende situatie ter beschikking staan.

De werkwijze resulteert vervolgens in twee soorten uitkomsten: een product of dienst en de belastingsverschijnselen. Het gaat bij dat laatste begrip dan om alle reacties die op fysiologisch niveau maar ook op het niveau van gedrag en beleving, optreden als gevolg van een taakbelasting. Als het goed is, zijn deze verschijnselen omkeerbaar (reversibel). Na de belasting vindt er een soort stabilisering/herstel plaats (het herstelproces). Slaap speelt hierbij een belangrijke rol. Hierdoor kun je als het goed is, de volgende dag de werktaak weer aan. Bij aanhoudende hoge belasting en onvoldoende herstel kunnen zich echter negatieve gevolgen ontwikkelen die langdurig van aard zijn en bovendien onomkeerbaar zijn. Je herstelt na de hoge belasting niet voldoende en begint de volgende dag met een achterstand. Als dit repeterend is kan er een stapeleffect ontstaan, met onherstelbare gezondheidsschade als gevolg van cumulatieve belastingsverschijnselen.