Op dezelfde leest geschoeid zijn betekent: van gelijke opzet, van gelijke portuur zijn. Het woord ‘leest’ in deze uitdrukking heeft niets van doen met ‘leest’ in de zin van ‘vrouwelijke taille’, maar verwijst naar het ambacht van de schoenmaker, die niet voor elk paar mensenvoeten een aparte schoen modelleert, maar ze naar gelijke vorm en grootte op een houten leest vervaardigt.
Het beeld is dus van toepassing op een schoenmaker die geen maatwerk maakt en het met zijn werk niet al te nauw neemt. In de zeventiende eeuw sprak men (met betrekking tot menselijk denken en handelen) al van op eenen leest schoeyen, met als betekenis: dezelfde mening zijn toegedaan, overeenkomst vertonen. P. C. Hooft (1581-1647) zei het in een van zijn gedichten zo:‘Veelen die van Deughde schreeven.
Wischten ’t ujt met strijdigh leeven.
Maar zijn letter en zijn geest Schoeijen jujst op eene leest.’ ‘Op dezelfde leest geschoeid zijn’ heeft in de regel een neutrale, soms een negatieve klank. Altijd in negatieve zin gebruikt men de verwante uitdrukking iemand van hetzelfde laken een pak geven (of: dat is van hetzelfde laken een pak), waarin verwezen wordt naar de beroepsopvatting van een kleermaker die zonder al te veel rekening te houden met de wensen van zijn klanten voor de een na de ander van hetzelfde laken een broek of rok snijdt.
