Naar iemands pijpen dansen wil zeggen: zich naar iemands wil richten, iemand in ieder opzicht gehoorzamen. Met de pijpen van des mans pantalon heeft deze uitdrukking niets van doen, wél met het pijpen, blazen op een fluit of de fluiten zelf.
De zegswijze is ontleend aan een fabel van de Griekse fabeldichter Aesopus (zesde eeuw v.C.), waarin een fluitspelende visser tracht door zijn spel de vissen naar zich toe te lokken. Als dit niet lukt neemt hij zijn net, vangt daarin de vissen en zegt ten slotte, als de dieren voor hem in het zand spartelen: ‘O jullie slechte dieren, toen ik op de fluit blies, wilden jullie niet dansen; nu ik daarmee opgehouden ben, doen jullie het wel.’ In de middeleeuwse kunst speelt het beeld ‘naar iemands pijpen dansen’ een belangrijke rol in de voorstelling van de Dodendans, waarin de Dood als muzikant iedere stand met een specifiek instrument ten dans roept. (Redensarten, Freiburg 1976, blz. 723)Ook kan ter verklaring van deze zegswijze verwezen worden naar het Nieuwe Testament, waar bij Mattheüs fl 1 : 17) geschreven staat:
‘Wij hebben voor u op de fluit gespeeld en gij hebt niet gedanst; wij hebben klaagliederen gezongen en gij hebt geen misbaar gemaakt.’.
