Signalement van sprekende zegswijzen

A. Houwelink ten Cate (1977)

Gepubliceerd op 14-10-2020

kind noch kraai bezitten

betekenis & definitie

Wie kind noch kraai bezit, heeft niemand die hem in moeilijke ogenblikken terzijde kan staan. Met het kind, dat voor bloedverwanten in het algemeen staat, hebben we in deze context geen moeite.

Maar hoe staat het met de kraai? Ter verduidelijking zij vastgesteld dat het hier niet om de gelijknamige vogel gaat, maar om het kraaien van de haan, een huisdier dat in vroeger tijd als zinnebeeld van waakzaamheid in hoog aanzien stond. De uitdrukking is afkomstig uit het rechtswezen. Als iemand voor het gerecht moest verschijnen en geen huisgenoten of verwanten bezat die zijn onschuld konden bewijzen, nam hij zijn haan mee. Deze werd, als hij niet kraaide, geacht de verklaring van de verdachte te bevestigen. Kraaide de haan wel, dan nam men aan dat de betrokkene een valse getuigenis had afgelegd.