Signalement van sprekende zegswijzen

A. Houwelink ten Cate (1977)

Gepubliceerd op 14-10-2020

het paard van Troje binnenhalen

betekenis & definitie

Het paard van Troje binnenhalen wil zeggen: zonder onraad te vermoeden zichzelf een groot onheil berokkenen als gevolg van een list van de tegenpartij. Deze uitdrukking is ontleend aan de Aeneïs, het heldendicht dat door de Latijnse dichter P.

Vergilius Maro (70-19 v.C.) in opdracht van keizer Octavianus werd geschreven om de Romeinen een heldendicht te schenken dat de Griekse verzen van Homerus kon evenaren. Aeneas, de held van het epos, was een Trojaanse prins die uit zijn brandende vaderstad, die door de Grieken werd verwoest, ontkwam en naar het westen trok om Rome te stichten. Romulus en Remos werden tot zijn afstammelingen verklaard.In het tweede boek van de Aeneïs verhaalt Aeneas hoe de Grieken een list aanwendden om binnen de poorten van Troje te geraken. Na de beginregels van zijn relaas luidt het dan (in de vertaling van dr. A. Rutgers van der Loeff) als volgt:

‘Door de oorlog murw en vele jaren reeds door ’t lot geweerd, bouwden met Pallas’ kunst de Griekse generaals een reuzenpaard van denneplanken, als een wijgeschenk voor veilge thuiskomst naar ’t verspreid gerucht. Daarin sloten zij heimlijk, uitgeloot een keurbend’ op en vulden ’t donkre ruim van ’t holle lichaam met gewapend volk.’ (Aeneïs, Antwerpen 1965, boek nII vers 14-21)

De afloop van de geschiedenis is bekend: ondanks onder meer de waarschuwende woorden van de priester Laokoon, die het geschenk der Grieken wantrouwde, en de voorspelling van Kassandra, haalden de Trojanen het paard binnen. In de nacht kwamen de Grieken naar buiten en openden de poorten van Troje voor hun makkers, waarop de stad geheel werd verwoest.