Signalement van sprekende zegswijzen

A. Houwelink ten Cate (1977)

Gepubliceerd op 14-10-2020

het ei van Filippo

betekenis & definitie

Een soortgelijke anekdote als over Columbus is verhaald door Giorgio Vasari (1511-1574) in zijn vermaarde werk Vite de’ più eccelenti architetti, pittori e scultori italiani (De levens van de meest uitnemende Italiaanse architecten, schilders en beeldhouwers), dat in 1550 verscheen. Volgens deze bron werd het ei van Columbus voorafgegaan door het ei van Filippo.

Hierin wordt verteld hoe Filippo Brunelleschi (1377-1446) eens aanwezig was bij een internationale architectenconferentie waar werd gedebatteerd over de noodzaak de Santa Maria del Fiore in Florence-waaraan toen al meer dan honderd jaar werd gebouwd
-van een passende koepel te voorzien. Brunelleschi had zijn plannen voor de dubbele holle koepel gereed, maar werd al met spot en hoon overladen voordat hij zijn ontwerp kon laten zien. Daarom stelde hij de andere bouwmeesters, vreemdelingen zowel als Florentijnen, voor dat degene die erin slaagde een ei op een vlakke marmeren plaat rechtop te zetten de koepel zou mogen bouwen, omdat hiermee de intelligentie van de aanwezigen kon worden beproefd. Er werd een ei gehaald en één voor één probeerden de bouwmeesters het te laten staan, echter zonder succes. Toen Filippo aan de beurt was, nam hij het ei met een elegant gebaar in de hand, kneusde de onderkant op het marmer en zette het ei vervolgens neer. De anderen protesteerden en zeiden dat zij het zó ook hadden gekund, maar Filippo lachte en gaf hun ten antwoord dat zij evenals hij in staat zouden zijn de koepel te bouwen als ze zijn ontwerp hadden gezien. Zo kreeg Filippo Brunelleschi opdracht de Santa Maria del Fiore met een koepel te bekronen. Grappenmakers beweren dat de koepel van de kerk in haar vorm enigszins aan een gekneusd eitje doet denken. En wie dit niet gelooft overtuige zichzelf op de Piazza del Duomo in Florence!

< >