Een blauwe maandag is van oorsprong een vrije dag of feestdag waarop niet werd gewerkt en die dus als werkdag niet meetelde. Hoewel de laatste maandag voor het begin van de Vastentijd ook wel blauwe maandag werd genoemd, schijnt het woord blauw in dit verband toch te verwijzen naar een andere, verouderde betekenis van het woord blauw: namelijk die van onbetekenend, nietig.
Vandaar ook de huidige betekenis van een blauwe maandag: een tijdspanne waarin niets gepresteerd wordt, een korte tijd.
