Populisme is een politieke stroming of stijl die sommige politieke partijen hanteren. Populistische partijen stellen in hun standpunten en retoriek vaak het volk centraal en dragen sterke gevoelens uit tegen het establishment.
Populisten betichten het establishment, vaak door henzelf de elite genoemd, ervan dat ze de ‘gewone man’ niet begrijpen.In Nederland heeft men door de jaren heen verschillende politieke partijen gehad met een populistische karakter. Zo wordt de Boerenpartij van Boer Koekoek uit de jaren ‘60 van de vorige eeuw als een van de eerste populistische partijen gezien en in de jaren ‘80 wezen sommigen de Centrumpartij van Hans Janmaat aan als populistisch. Tegenwoordig worden met name de Socialistische Partij (SP) en de Partij Voor de Vrijheid (PVV) gezien als politieke partijen met een populistische karakter. Tussen deze partijen kan men ook al diverse verschillen waarnemen, de linkse-populisten stellen vaak dat het volk door een rijke elite onder de duim wordt gehouden, terwijl rechtse-populisten juist stellen dat de identiteit en cultuur van het volk onder druk staan door immigranten.
Naast anti-establishment en het volk centraal stellen, worden populisten ook nog andere kenmerken toegewezen. In veel gevallen staat aan het hoofd van een populistische partij een charismatisch leider en heeft men vaderslandliefde hoog in het vaandel staan.
Over de precieze invulling van wat verder populisme inhoudt, is men het niet eens. Dit komt omdat, met name als men naar heel Europa kijkt, men behoorlijk wat verschillen ziet tussen populistische partijen. Zo heeft een deel van de populistische partijen in Europa sterke anti-immigratie standpunten, bijvoorbeeld de PVV, terwijl andere juist anti-Europa sentimenten koesteren, bijvoorbeeld de UKIP in Engeland. Daarnaast zijn er ook populistische partijen die streven naar afscheiding om een onafhankelijke staat te starten, zoals de N-VA in Vlaanderen en de Lega Nord in Noord-Italië.
