Karamelliseren is het verwarmen van suiker tot maximaal 170 °C. Door suiker op te warmen verkleurt het en worden de smaak-, kleur- en geureigenschappen van de suiker veranderd. Uit gesmolten suiker ontstaat karamel, dat na afkoeling weer hard wordt.
Karamelliseren gebeurt vaak met kristalsuiker en een steelpan met een dikke bodem. De suiker kan direct of in combinatie met water verhit worden. Door er water aan toe te voegen verloopt het proces geleidelijker en zal de suiker minder snel aanbranden. Karamelliseren gebeurt ook nog weleens met honing, dit verbrandt namelijk minder snel.
Terwijl de suiker smelt, is het belangrijk om te blijven roeren of de pan in beweging te houden. Het is ook slim om de randen van de pan, net boven de suiker, nat te houden met een kwastje. Hiermee voorkom je het aanbranden van de randen. Als de suiker (of suikersiroop, als je water hebt toegevoegd) begint te borrelen of de typische karamelkleur krijgt, haal je de pan van de warmtebron. Roeren is nu niet meer nodig.
Karamelliseren kun je gebruiken bij het maken van karamel, sauzen of het glaceren van verschillende producten (onder andere appels en uien).
