Prisma van het weer

Peter Timofeeff (1993)

Gepubliceerd op 06-04-2017

Straalstroom

betekenis & definitie

(ook: jetstream) Sterke, nauwbegrensde en min of meer horizontale luchtstroming in de hoge troposfeer. Een straalstroom kan worden voorgesteld als een band van hoge windsnelheden, die zich door de atmosfeer slingert met een lengte van duizenden kilometers, een breedte van 200 tot 800 km en een dikte van ongeveer 6 km.

In de kern van de straalstroom komen windsnelheden voor van 100 tot 200 knopen (200 tot 400 km per uur), soms zelfs nog meer. Er wordt van een straalstroom gesproken bij windsnelheden groter dan 60 knopen (120 km per uur). De straalstromen slingeren zich rond de aardbol, min of meer evenwijdig aan de breedtecirkels. Een straalstroom manifesteert zich doorgaans op de scheiding tussen twee luchtsoorten. Bij twee verschillende luchtsoorten is de warmste, vanwege de lagere dichtheid, het dikst. Er komt een stroming op gang van de warme naar de koude lucht om dit verschil te vereffenen. Onder invloed van de Coriolis-kracht buigt deze stroming af, totdat zij parallel loopt aan het front. Een straalstroom is dus gekoppeld aan een front. Zo onderscheiden we op het noordelijk halfrond van noord naar zuid de arctische straalstroom (gekoppeld aan het arctisch front), de polaire straalstroom (gekoppeld aan het polaire front) en de subtropische straalstroom (gekoppeld aan het subtropisch front). Voor het weer in onze omgeving, op gematigde breedte, is de polaire straalstroom het belangrijkst. Storingen die in het polaire front worden gevormd, ontwikkelen zich vaak tot volwaardige stormdepressies. Soms wordt de zgn. low level-jet ook wel als een soort straalstroom beschouwd. Dit is echter onjuist, omdat de low level-jet een grote horizontale uitgestrektheid kan hebben. Maar de low level-jet heeft niet het aanzicht van een windband (lint) en ontstaat door lokale meteorologische omstandigheden.

Zie ook: frontenclassificatie
Zie ook: windsnelheid
Zie ook: straalstroom-cirrus