Usability testing is het beoordelen van websites en applicaties door een testpanel een aantal opdrachten uit te laten voeren en aan de hand hiervan knelpunten en andere problemen op deze websites en applicaties te achterhalen.
Er kan veel inzicht vergaard worden door te kijken hoe een echte gebruiker om gaat met een website of applicatie. De gedachte gaat dat ontwikkelaars of eigenaars van deze websites en applicaties hun product door en door kennen en zelf blind zijn voor mogelijke knelpunten.
Usability goeroe Jakob Nielsen beweert op basis van honderden testen dat 85% van deze knelpunten al ontdekt kunnen worden door slechts 5 gebruikers te observeren. Bij 10 gebruikers kunnen al 98% van deze knelpunten ontdekt worden.
Usability tests kunnen op veel verschillende manieren uitgevoerd worden waarvan de één heel uitgebreid is en de ander 'quick-and-dirty' is.
Zo wordt een uitgebreide test gedaan in een speciaal ingericht lab met vaak een spiegelraam en speciaal apparatuur waarbij de sessies met testpersonen goed geobserveerd kunnen worden. Hierbij wordt de activiteit op het scherm gefilmd, de testpersoon zelf en er wordt gekeken waar de testpersoon naar kijkt op het scherm. De testpersoon wordt gedurende de sessie gevraagd hardop na te denken.
De meest simpele tests worden ook wel guerilla tests genoemd waarbij mensen op straat worden gevraagd om even vlug wat taken uit te voeren op een website of een applicatie of zelfs een prototype daarvan.
Belangrijk bij al deze tests is dat de testpersoon weet dat niet hij/zij getest wordt, maar de website of applicatie en dat er geen fouten gemaakt kunnen worden.
Aan de hand van de resultaten kunnen voorstellen gemaakt worden om de gebruikerservaring van de geteste websites en applicaties te verbeteren.
