Oosthoek encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 17-01-2019

Scrapis

betekenis & definitie

Scrapis - De S.-dienst werd volgens de legende in Alexandrië onder Ptolemaeus I (323—283 v. C.) ingevoerd uit Sinope, is echter volgens anderen in Egypte zelf ontstaan en een product van Grieksch-Egyptisch syncretisme. Daarmee in verband staat de kwestie van den oorsprong van den naam S. Velen houden hem voor Semietisch, speciaal Babylonisch, en denken aan ,,sar aspi” (de naam van den Babylonischen god Ea), of aan Zarboe of Sarrapoe (naam van den Babylonischen god Nergal), anderen denken aan een combinatie van Osiris en Apis, twee Egyptische goden. In elk geval is de god, eenmaal in Egypte zijnde, met den Memfitischen doodengod Osiris-Apis met zijn vergriekschten naam Osorapis geïdentificeerd en onder het beeld van den god Hades voorgesteld. Door dit doodengodkarakter nam S. gemakkelijk de attributen van den Egyptischen Osiris over en werd tot den voornaamsten god van het Hellenistisch-Egyptisch pantheon, aan wien volgens de overlevering niet minder dan 42 tempels waren gewijd (het getal der „nomen” van Egypte).

Zijn voornaamste heiligdom was het „Serapeion” te Alexandrië, waar hij als de voornaamste god door de Grieken met Zeus werd vereenzelvigd (de titel Zeus-S. is zeer gewoon), zooals dat al vroeger met Zeus-Amon was geschied. Van Alexandrië uit vond S. zijn weg naar alle deelen van het Ptolemaeën-rijk en naar Rome en Griekenland. Tot in Athene en Rome toe stonden zijn tempels. Uit de afbeeldingen van S., evenals uit zijn veelvuldige combinatie met de Egyptische godin Isis, spreekt de neiging om vooral zijn vegetatief karakter te doen uitkomen. Maar zijn verheffing te Alexandrië bedoelde allereerst hem te maken tot den nieuwen rijksgod voor de nieuwe dynastie.

< >