Oosthoek encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 13-12-2018

Draad

betekenis & definitie

Draad, - vezels, die, door ze te spinnen, tot een lang geheel zijn gemaakt (linnendraad, katcendraad, woldraad, enz). Verder lange dunne stukken metaal met overal dezelfde dwarsdoorsnede (meestal rond). Meest voorkomend: ijzerdraad, staaldraad, (rood) koperdraad, messing- of geel koperdraad, nieuw zilverdraad, aluminiumdraad, zilverdraad, gouddraad; minder voorkomend: zinkdraad en looddraad. De draaddikte wordt met nummers aangegeven (zie DRAADDIKTEN).

De kleinste draaddikte bedraagt voor ijzerdraad ca. 0.2 m.M., voor goud- en zilverdraad ca. 0.04 m.M. Draad wordt gewoonlijk vervaardigd door persen, walsen en trekken; vooraf wordt het materiaal in een geschikten vorm gebracht door gieten, smeden of door afsnijden van smalle strooken van platen al naar de soort van het materiaal. De eigenlijke bewerking tot draad is ook verschillend en hangt van het te bewerken metaal af. Ijzer- en staaldraad wordt vervaardigd uit staven van ca. 4 c.M. dikte en 60 c.M. lengte; tot een dikte van ca. 5 m.M. wordt het in één hitte door walsen verkregen (walsdraad). De walswerken bestaan uit een aantal walsen met steeds kleiner wordend kaliber, dat afwisselend vierkant en ovaal is tot ten slotte het gewenschte draadprofiel is verkregen. Uit het op deze wijze verkregen walsdraad worden op de trekbank de fijnere draadsoorten verkregen; hierbij wordt het door steeds kleinere openingen in de gehard stalen trekijzers getrokken, totdat de verlangde dikte is bereikt. Het trekken geschiedt in kouden toestand. Daar door het herhaald trekken de hardheid en stijfheid van het draad voortdurend toeneemt is het noodig (om afbreken van het draad bij het trekken te voorkomen) nadat dit door een zeker aantal gaten is getrokken, het weder taai te maken door uitgloeien en daarna langzaam te laten afkoelen. Na het uitgloeien moet het draad van hamerslag worden ontdaan, hetgeen geschiedt door een bad van verdund zuur (zwavelzuur of zwakke organische zuren).

Het draad wordt als hard getrokken draad of als uitgegloeid draad in den handel gebracht. Draad van andere metalen wordt in het algemeen op overeenkomstige wijze vervaardigd. Indien draad bij het gebruik onophoudelijk moet worden gebogen, zooals binddraad, moet uitgegloeide draad worden gebezigd, terwijl hard getrokken draad gebruikt wordt, indien de stijfheid en elasticiteit van meer belang zijn, zooals o.a. voor draadnagels draadkrammen, draadveeren, enz. Zie SCHROEFDRAAD en DRAAD KABELS. Voor de geleiddraden welke aan telegraaflijnen worden gespannen, bezigt men gewoonlijk gegalvaniseerd (verzinkt) ijzerdraad No. 8 (dik ± 4 m.M.). Voor internationale telegraafdraden ijzerd. No. 6 (dik ± 5 m. M.) of bronsdraad, dik 3 m. M. Telefoon d. in locale netten bestaat uit brons d. van groote trekvastheid dik 1. 5 m.M., voor verbinding van hulptelef. kantoren met hoofdkantoren brons- of hardgetrokken koper d. dik 2 m.M., voor korte interlocale verbindingen hardgetrokken koper d. dik 2.5 m.M., voor langere interloc. verb. id., dik 3 m.M. voor internationale telef. verb. id., dik 4, 4.5 of 5 m. M. Binnengeleidingen bestaan gewoonlijk uit gummi d. (caoutchouc d.) of gutta percha d. voor telegraaf en gummidubbel d. voor telefoon.