Batavier-lijn, Nederlandsche stoomvaartmaatschappij, opgericht in 1823 voor de vaart tusschen den Rijn en Londen. Eenigen tijd schijnt Antwerpen de plaats van afvaart te zijn geweest, maar na de scheiding van de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden (1830) is Rotterdam als beginpunt van den stoomvaartdienst gekozen. De B. onderscheidt zich van alle andere diensten op Engeland; de eindpunten zijn nl. niet de uiterste punten aan de kust maar de booten varen aan beide einden de rivier op, zoodat de weg van Rotterdam naar Londen geheel te water wordt afgelegd. In den eersten tijd is de dienst met slechts één schip onderhouden.
Van de raderstoomboot „Batavier” in 1827 op stapel gezet op de werf van Hoogendijk aan het IJselmondsche veer, vinden we melding gemaakt in Thackeray’s Vanity Fair: „the crowth of passengers crossing on board the famous paddle-steamer Batavier”. Thans (1916) heeft de maatschappij, die onder de directie staat van de bekende firma Wm H. Müller & Co. te Rotterdam, 4 schroefstoombooten in de vaart, de Batavier II, III, IV en V, metende gemiddeld 1300 ton, waarmede zij een dagelijkschen dienst (behalve Zondags) onderhoudt van Rotterdam naar Londen en omgekeerd. De vaartduur van Rotterdam (Boompjes) naar Londen (nabij de Tower Bridge) is ongeveer 15 uur, waarvan de helft op zee. Om ± 6 u. 's avonds van Rotterdam vertrekkend, is de boot den volgenden morgen om 9.30 te Londen. Passagiers, die haast hebben, kunnen de boot met een tender verlaten nabij Tilbury en kunnen per trein reeds om 8.53 te Londen (Fenchurch Street station) zijn. Omgekeerd kan men, om 6.30 u. van Tilbury vertrekkend, den volgenden morgen reeds om 7 u. te Rotterdam zijn. De Maatschappij heeft moeilijke tijden doorgemaakt, toen de concurrentie met andere maatschappijen zóó ver gedreven werd, dat een tariefstrijd ontstond, waartegen zelfs de krachtigste maatschappij op den duur niet bestand is. Gelukkig zagen de betrokken ondernemingen nog tijdig in, dat zulk een strijd ten slotte voor alle partijen nadeel brengt en sloten zij een overeenkomst, welke aan elke der aangesloten ondernemingen voortbestaan bij billijke bedrijfsuitkomsten waarborgt. Hoewel de tijdelijk zeer lage vrachten daardoor tot het verleden behooren, kunnen de verschepers van goederen tevreden zijn met het beëindigen van den strijd, aangezien de bestaanszekerheid de maatschappijen in staat stelt, haar materiaal voortdurend te verbeteren en uit te breiden. Door een overeenkomst met de Nederlandsche Rijnstoomboot-Maatschappij kunnen reizigers, in gewone omstandigheden tusschen Londen en Mannheim goedkoope gecombineerde biljetten krijgen en zijn de vrachten van goederen tusschen deze en tusschenliggende plaatsen laag. Het passagiersvervoer nam in de laatste 20 jaar snel toe, het aantal is van 1900 tot 1914 bijna verdriedubbeld (bedroeg in 1913 30.516). Ook het goederenvervoer nam toe hoewel in mindere mate: van ruim 174.000 ton (van 1000 K.G.) in 1900, tot ruim 227.000 in 1913. Tijdens de oorlogsjaren 1914 vlg. moest de dienst dikwijls gestaakt worden en bleef het verkeer uit den aard der zaak beneden het normale.
Litteratuur: Artikel van H. in het Industrieel Weekblad van 27 November 1909 ; A general view of trade and industry in the Netherlands, The Principal Steamship lines (uitgaaf van de Afd. Handel v. h. Dep. v. L. N. en H.).
