lijfwacht van de paus, die tevens als taak heeft de bewaking van Vaticaanstad. Al in de 14e eeuw was er sprake van Zwitserse soldaten die zich beschikbaar stelden voor de verdediging van de pauselijke staat.
Paus Sixtus iv probeerde met de federale staten van Zwitserland te komen tot een geregelde recrutering. Een stabiel korps werd echter gevormd door paus Julius n, die in 1505 aan een Zwitsers kamerheer opdracht gaf 200 Zwitserse soldaten naar Rome te halen (Zwitsers stonden in hoog aanzien om hun dapperheid en trouw). In jan. 1506 hielden 150 Zwitserse soldaten hun intocht in de stad. Met enkele onderbrekingen (b.v. tijdens de Ned. paus Hadrianus vt, die Duitsers recruteerde) hebben sindsdien Zwitsers de persoon van de paus en de Vaticaanse stad bewaakt. Bij de plundering van Rome door Duitse soldaten van Karel v in 1527, bekend als de Sacco di Roma, sneuvelden er 147 gardisten. Zij streden in de Slag bij Lepanto (1571) en tegen de Italiaanse revolutionairen in 1848.
Hun totale sterkte is nooit meer dan 200 man geweest. Sinds 1976 bestaat de garde uit 90 man: 4 officieren, 23 onderofficieren, 60 hellebaardiers, 2 tamboers en 1 kapelaan. De kleurige uniformen worden wel aan Michelangelo toegeschreven.
