Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 31-01-2022

Weefselkweek

betekenis & definitie

m., (ook: weefselcultuur), techniek waarmee dierlijke of plantaardige cellen, weefsels en kleine stukjes van sommige organen buiten het lichaam in leven worden gehouden en vaak ook voort geweekt.

In een weefselkweek kunnen diverse weefsels verscheidene of alle van hun normale functionele activiteiten behouden, en bestudeerd worden onder omstandigheden die men naar believen kan veranderen. Sommige celen weefselsoorten blijven steeds een beperkte tijd in leven, maar andere kunnen steeds weer opnieuw worden overgeënt, d.w.z. een deel ervan kan op een verse voedingsbodem worden overgebracht. Het ziet ernaar uit dat sommige cultures eindeloos kunnen worden gehandhaafd. De weefselkweek heeft in de 20e eeuw een grote vlucht genomen, zó dat deze techniek in de experimentele biologie niet meer gemist kan worden: cytologie, histologie, embryologie, celfysiologie, pathologie, endocrinologie, immunologie, virologie en cancerologie maken alle gebruik van weefselkweek. Een speciale tak van de weefselkweek is de orgaankweek. Hierbij worden grotere weefselcomplexen en zelfs sommige organen in hun geheel in leven gehouden. Vooral via deze methode is de invloed van hormonen op weefsels en organen bestudeerd.

Bij de weefselkweek van planteweefsels wordt ongedifferentieerd weefsel (b.v. wondcallus) op synthetische voedingsbodems voortgekweekt teneinde te bestuderen welke factoren (hormonen) de celdeling en de differentiatie (b.v. wortelen spruitaanleg) induceren. auxine, cytokinine.

Techniek. Een zeer strikte steriliteit dient in acht genomen te worden (de gekweekte cellen hebben niet meer de steun van het afweersysteem van het gehele organisme en zijn weerloos tegen iedere bacterie). Daarom voegt men meestal antibiotica aan de voedingsbodem toe. Als kweekmilieu gebruikte men tot ca.1950 bloedplasma, vocht uit pleura-en buikholte en weefselextracten van m.n. embryonale weefsels. Daarna kwamen ook synthetische media in zwang, bestaande uit aminozuren, suikers, vitaminen, coënzymen, nucleïnezuren, zouten enz. De voedingsbodems dienen om de 3-4 dagen ververst te worden om nieuw voedsel te verschaffen en stofwisselingsprodukten te verwijderen.

Weefselkweken worden bewaard bij een temperatuur van ca. 37 °C. Het is mogelijk van één cel een goed groeiende weefselkweek te maken, zodat men dan dus over een genetisch ‘zuivere’ stam beschikt.

< >