Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 27-06-2020

inprenting

betekenis & definitie

v. (-en), (ethologie) een zeer snel leerproces in de vroegste jeugd van een dier, waardoor een band ontstaat tussen ouderdier en jong (e); (psychologie) vorm van aanleren (e).

(E) ETHOLOGIE. Het verschijnsel van inprenting is ontdekt door K.Lorenz bij ganzen, die zodra zij uit het ei komen het eerste bewegende en geluid makende voorwerp dat zij zien en horen volgen en blijven volgen. Meestal is dat voorwerp het moederdier, maar jonge ganzen kunnen ook op andere levende wezens en zelfs op bewegende voorwerpen ingeprent worden. Bij dit leerproces is er slechts één (vaak zeer korte) periode in het leven van het dier waarin dit leerproces kan plaatsvinden. Als de periode voorbij is zonder dat inprenting heeft plaats gehad, kan het dier niet meer ingeprent worden op moeder of iets anders. Verder kan dit leerproces, eenmaal tot stand gekomen, niet meer ongedaan gemaakt worden. Aangezien bij vele diersoorten de inprenting later ook gevolgen heeft voor de seksuele partnerkeuze, betekent een foutieve inprenting dat het dier geen normale paarvorming tot stand kan brengen.

LITT. E.H.Hess, Imprinting (1973). PSYCHOLOGIE. Inprenting is een vorm van leren die erop gericht is dat de te leren inhouden desgewenst letterlijk gereproduceerd kunnen worden. Inprenting is, sinds het pionierswerk van H.Ebbinghaus, veelvuldig onderwerp van psychologisch onderzoek geweest. Daarbij is o.m. gebleken dat het inprenten vergemakkelijkt wordt, wanneer de te leren stof zo betekenisvol mogelijk gemaakt wordt. Men spreekt wel van elaboratie wanneer degene die leert, informatie aan de te leren stof toevoegt, de leerstof in een groter kader plaatst of anderszins bewerkt ten einde gemakkelijker en beter te onthouden.

Zo wordt een rij losse woorden beter onthouden wanneer men tracht de woorden in een zin of verhaaltje op te nemen, of het verbale materiaal door middel van visuele voorstellingen te verrijken. In dit verband moeten ook allerlei ezelsbruggetjes (→mnemonics) gezien worden, die m.n. een functie vervullen bij het inprenten van leerstof die inhoudelijk weinig aanknopingspunten biedt voor een andere, meer inzichtelijke wijze van onthouden, →geheugen, PSYCHOLOGIE.

LITT. C.van Barreren, Psychologie van het leren I (1969).

< >