o. (-zuren), (ook: fosforoxozuur), een van de zuren die (theoretisch) ontstaan is uit fosforpentoxide of fosfortrioxide.
De volgende fosforzuren zijn afgeleid van fosforpentoxide (P2O5): metafosforzuur (HPO3), pyrofosforzuur (H4P2O7), orthofosforzuur (H3PO4). Van fosfortrioxide (P2O3) zijn afgeleid: metafosforigzuur (HPO2), fosforigzuur (H3PO3). Van onderfosforigzuur (H3PO2) en onderfosforzuur (H4P2O6) zijn geen anhydriden bekend. Orthofosforzuur is het belangrijkst en wordt in grote hoeveelheden gemaakt uit fosfaaterts (1975: 80 mln. t) door ontsluiten met zwavelzuur, salpeterzuur of zoutzuur ten behoeve van meststoffen: 5H2SO4 + Ca5 [F/(PO4)3] ➝ 3H3PO4 + 5CaSO4 + HF ↑.
Het calciumfosfaat wordt meestal gevormd als gips. Orthofosforzuur wordt toegepast in de oppervlaktebehandeling van metalen en als grondstof voor wasmiddelen.
