Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 29-06-2020

evenhoevigen

betekenis & definitie

v./m. (mv.), (ook: eventenigen), Artiodactyla, soortenrijke orde van de zoogdieren, die het merendeel van de hoefdieren omvat.

Bij de evenhoevigen valt de as van de ledematen tussen de 3e en 4e teen, die sterker ontwikkeld zijn dan de 2e en 5e. Eerstgenoemde dragen het lichaamsgewicht, laatstgenoemde tenen kunnen zelfs vrijwel geheel ontbreken. De evenhoevigen komen over de gehele wereld voor, behalve in Australië, Nieuw-Zeeland (in deze landen wel ingevoerd) en de poolstreken.

De orde wordt verdeeld in drie onderorden, nl. de varkenachtigen (Suiformes, snijtanden in onderen bovenkaak, hoektanden uitgegroeid tot slagtanden, maag eenvoudig, geen hoorns of geweien), de eeltpotigen (Tylopoda, snijen hoektanden in onderen bovenkaak, maag driedelig, geen hoorns of geweien), en de herkauwers (Ruminantia, zonder snijtanden in bovenkaak, hoektanden in onderkaak snijtandachtig, maag vierdelig, met hoorns en geweien). Deze drie groepen verschillen verder nog aanzienlijk in de ontwikkeling van de tenen; bij de varkenachtigen zijn de 2e en 5e teen goed ontwikkeld ; bij de eeltpotigen zijn deze laatste gereduceerd en hebben de 3e en 4e teen goed ontwikkelde eeltkussens; bij de herkauwers zijn de 3e en 4e teen goed ontwikkeld en van grote hoeven voorzien, terwijl de 2e en 5e teen gereduceerd zijn.

De varkenachtigen bezitten een onderhuidse speklaag. Deze groep wordt onderverdeeld in de varkens en nijlpaarden. De eeltpotigen worden verdeeld in kamelen en lama’s. De herkauwers omvatten 172 van de totaal 194 soorten van de evenhoevigen. Deze groep wordt verdeeld in dwergmuskusdieren, hertachtigen, giraffen, gaffelantilopen en de familie Bovidae, die o.a. de antilopen, runderen, geiten en schapen en dieren als muskusos en rundergems omvat. De evenhoevigen omvatten de belangrijkste huisdieren, nl. varken, kameel, dromedaris, lama, alpaca, rendier, rund, waterbuffel, geit en schaap.