aanmerkelijk belang, een terzake van de Ned. inkomstenbelasting van importantie geacht belang in een NV.
Bij vervreemding van aandelen of winstbewijzen in een NV of BV, die behoren tot een aanmerkelijk belang, wordt het verschil tussen de vervreemdingsprijs en de verkrijgingsprijs van de aandelen of winstbewijzen belast met 20% inkomstenbelasting bij koerswinst. Bij koersverlies vindt daarentegen een verrekening van 20% van het geleden koersverlies plaats met de overigens verschuldigde belasting. Deze bijzondere heffing geldt alleen voor aandelen, die behoren tot het privévermogen. Voor aandelen die behoren tot het fiscale ondernemersvermogen gelden de normale regels voor de fiscale winstbepaling op grond waarvan bij vervreemding van aandelen in het algemeen het progressieve tarief toepassing vindt op het behaalde koersverschil. Een aanmerkelijk belang wordt aangenomen, indien de belastingplichtige zelf, of samen met zijn echtgenote of bepaalde familieleden een belang heeft van ten minste één derde in het kapitaal van de NV. Als familieleden tellen o.a. mee ouders, broers en zusters. Indien de verkoper zelf, of te zamen met zijn echtgenote, echter slechts zeven procent of minder heeft van het kapitaal, wordt geen aanmerkelijk belang aangenomen. De aanmerkelijk belangregeling heeft de strekking om de aandeelhouders, die door de omvang van hun aandelenbezit beslissende invloed hebben op de dividendpolitiek, voor de in de NV of BV opgepotte winsten bij realisatie door vervreemding van de aandelen te belasten. De in een NV of BV gereserveerde winsten beïnvloeden de koers van de aandelen. Bij verkoop van de aandelen komen op deze wijze de reserves ten goede aan de aandeelhouder. Op grond van uitvoeringsmotieven wordt echter niet de werkelijk ingehouden winst belast, maar wordt geheven over een koerswinst, die uiteraard ook nog door vele andere factoren wordt bepaald dan alleen de reserveringen. Bij vervreemding van de aandelen aan de NV of BV zelf (de zgn. inkoop van eigen aandelen) gelden niet de bepalingen van het aanmerkelijk-belangregime, maar die voor de belegger, hetgeen van belang is voor het tarief aangezien bij inkoop van eigen aandelen naar het progressieve of 25—50% tarief geheven wordt over het verschil tussen de inkoopprijs en het gemiddeld op de desbetreffende aandelen gestorte kapitaal. De heffing bij vervreemding van aanmerkelijk-belangaandelen zal zich vooral voor kunnen doen bij de BV. In BELGIË bestaat een soortgelijke regeling niet.
LITT. J.H.Christiaanse, Aanmerkelijk belang (in: Fisc. Monogr. 19, 1961); J.E.A.M.van Dijck, De aanmerkelijk-belangregeling (1970).
