Een patent is de meest gebruikte internationale term voor wat in Nederland een octrooi wordt genoemd. Het is een, door de overheid verleend, tijdelijk alleenrecht op het gebruiken van een techniek. Een patent is twintig jaar geldig en biedt de houder ervan het recht om iedereen binnen die periode te verbieden de gepatenteerde uitvinding toe te passen.
Het patent is in het leven geroepen om mensen te stimuleren nieuwe uitvindingen te doen, en hen er toe te zetten de details van deze uitvindingen te onthullen. Het systeem van patenten biedt de uitvinder bescherming en zorgt dat niet elk willekeurig persoon aan de haal kan gaan met een nieuw idee.
Het geeft een uitvinder de mogelijkheid om zijn investering in de ontwikkeling van een nieuw product terug te verdienen doordat hij voor een vastgelegde periode een monopoliepositie bezit. Tijdens die periode heeft hij de mogelijkheid dit monopolie uit te buiten en bijvoorbeeld royalty's te vragen voor het gebruik van zijn uitvinding.
