Vaesrade. Dit wegdorp ten noordoosten van Nuth is ontstaan in de late middeleeuwen tegen de zuidflank van het plateau van Doenrade.
Na de Tweede Wereldoorlog is het in oostelijk richting gegroeid. Boerderijen.
De wit geschilderde gesloten hoeve Rozenstraat 1 dateert uit 1798 (sluitsteen). De forse hoeve Vaesrade 62-64 uit circa 1850 heeft een tweelaags woonhuis met fronton en aan weerszijden een inrijpoort naar de binnenhof.
Interessant zijn verder de gesloten hoeve ‘Naanhof’ (Naanhofsweg 3-5) met bouwdelen uit 1858 (jaartalsteen) en 1889, en de kleine hoeve Vaesrade 78 uit circa 1900. De St.-Servatiuskerk Servatiusstraat 10 is een kruiskerk voorzien van zijkapellen, een koor met straalkapellen en een terzijde geplaatste toren met spits.
De kerk kwam in 1929-'30 tot stand in expressionistische vormen naar ontwerp van Nic. Ramakers ter vervanging van een voorganger met bouwdelen uit 1596.
Tot de inventaris behoren enkele kerkbanken en een hardstenen doopvont uit de eerste helft van de 19de eeuw en kerkbanken en twee biechtstoelen uit de bouwtijd. De gebrandschilderde ramen zijn van G.
Tielens (circa 1930).
De vrijstaande woonhuizen Vaesrade 23 en Hommert 2 dateren uit circa 1935 en vertonen zakelijk-expressionistische invloeden.
Ten westen van Vaesrade ligt de voorm. watermolen ‘Kathagermolen’ aan de Geleenbeek (Kathagen 1). Deze werd rond 1800 gebouwd als korenmolen bij een boerderijcomplex.
In 1890 heeft men het middenslagrad vervangen door een turbine.
