(complexiteit), verscheidenheid. De term diversiteit wordt in relatie tot ecosystemen in verschillende betekenissen gebezigd.
Vaak bedoelt men er de soortendiversiteit mee, d.w.z. het aantal verschillende soorten in een levensgemeenschap en het aantal exemplaren van elke aanwezige soort. In andere gevallen bedoelt men de ruimtelijke diversiteit, b.v. het aantal lagen in een opgaande vegetatie.De soortendiversiteit van een ecosysteem wordt dikwijls uitgedrukt in een zgn. diversiteitsindex. D.i. een getal tussen 0 en 1, waarin de algemene, de zeldzame en het totale aantal soorten verwerkt zijn.
Een grote diversiteit geeft een waarde in de buurt van 1. Natuurgebieden hebben over het algemeen een grotere diversiteit dan cultuurgebieden. Zo werden voor een prairievegetatie en een gierstveld diversiteitsindices (volgens Simpson) berekend van resp. 0,8925 en 0,1325. Ecosystemen die goed tot ontwikkeling zijn gekomen en in een stabiele toestand verkeren zonder aan stress onderhevig te zijn, hebben gewoonlijk een index tussen 0,6-0,8. Wanneer een ecosysteem in een overgangsfase geraakt of onder stress komt te staan, b.v. door milieuvervuiling of door beheersmaatregelen die op sterke toename van een soort zijn gericht, neemt de diversiteit af tot in extreme gevallen een index van 0,0 (een monocultuur).
Mede door de co-evolutie, d.i. de gelijktijdige evolutie van planten en dieren in een ecosysteem, gaat een toename van de diversiteit vaak samen met een toename van de stabiliteit. Het is echter niet altijd zo, dat men door het aantal soorten te laten toenemen de stabiliteit van b.v. een agrarisch ecosysteem kan doen toenemen. Zoiets kan zelfs het tegenovergestelde effect hebben, want sommige planten verdragen elkaar niet. Aan de andere kant betekent het verwijderen van bepaalde elementen uit een natuurlijk en redelijk stabiel ecosysteem altijd een vermindering van de stabiliteit (destabilisatie). Vaak is dit het gevolg van menselijk optreden. Het verwijderen van de ondergroei in een Afrikaans bos b.v. leidde tot voedselgebrek voor het antilopenbestand, waardoor dit in diversiteit afnam en de wildstand verminderde. Hoewel in het nieuwe systeem de antilopen door andere grazers, nl. vee, vervangen werden, nam de produktiviteit van het ecosysteem als geheel af.
