Woordenboek van medische eponiemen

T.Beijer en C.G.L.Apeldoorn (1998)

Gepubliceerd op 17-06-2020

jodiumbehandeling van Plummer

betekenis & definitie

‘plummeren’. Voorafgaand aan strumectomie wegens de ziekte van Basedow (hyperthyreoïdie) wordt de patiënt een tijdlang met jodium behandeld. In 1924 ontdekte de Amerikaanse internist Henry Stanley Plummcr (1847-1937) dat wanneer aan zijn patiënten gedurende twee tot drie weken voor de operatie dagelijks vijf tot tien druppels van een sterke jodium-oplossing (solutio Lugoli) gegeven werden, de symptomen van de hyperthyreoïdie minder duidelijk werden, waardoor het operatierisico aanmerkelijk afnam.

Plummer, gepromoveerd aan de Medical School of Northwestern University, trad in 1901 toe tot de staf van de bekende May o Clinic, waar hij weldra opviel door zijn baanbrekende studies op het gebied van de hyperthyreoïdie. In 1913 beschreef hij de hyperthyreoïdie, veroorzaakt door een solitair hyperfunctionerende schildklieradenoom: ‘The clinical and pathological relationship of simple and exophthalmic goiter’1. De door deze aandoening ontstane thyreotoxicose heet naar hem de ziekte van Plummer.

Behalve om zijn grote verdiensten op het gebied van de schildklierpathologie werd Plummer geroemd vanwege zijn pionierswerk met betrekking tot de bronchoscopie en oesofagoscopie. Als een van de eersten introduceerde hij de röntgen- en laboratoriumdiagnostiek in de Mayo Clinic. Op Plummers instigatie begon men, onder zijn bezielende leiding, j in 1912 met de bouw van een totaal vernieuwde kliniek. Twee jaar later was uit het kleine SaintMary Hospital de nieuwe Mayo Clinic ontstaan. Plummer werd hoofd van de afdeling interne geneeskunde. Zijn staat van dienst was van dien aard dat William Mayo, die samen met zijn broer Charles het ziekenhuis runde, herhaaldelijk opmerkte: ‘that hiring Plummer was the best day’s work I ever did for the Clinic’ (Bordley).

Door zijn endoscopische studies van de slokdarm kon Plummer in 1912 als eerste bij een groot aantal patiënten een door ijzertekort ontstane chronische hypochrome microcytaire anemie met dysfagie, glossitis en achylia gastrica beschrijven: ‘Diffuse dilatation of the esophagus without anatomie stenosis (cardiospasm). A report of ninety-one cases’2. Zeven jaar later beschreef zijn collega, de Amerikaanse chirurg Porter Paisley Vinson (1890-1959) hetzelfde ziektebeeld: ‘A case of cardiospasm with dilatation and angulation of the esophagus’3. De aandoening heet naar beide Amerikaanse artsen het syndroom van Plummer-Vinson. Aangezien de Schotse laryngoloog Adam Brown Kelly (1865-1941) en de Engelse keel-, neusen oorarts Donald Ross Paterson (1863-1939) onafhankelijk van elkaar in 1919 eveneens deze aandoening beschreven, in respectievelijk ‘Spasm at the entrance of the esophagus’4 en ‘A clinical type of dysphagia’5, spreekt men ook wel van het syndroom van Kelly-Paterson.

1 Amer.J. Med. Sc. 146,1913,790-793
2 J. Amer. Med. Ass. 58,1912, 2013-2015
3 Med. Clin. North America 3,1919,623-627
4 Brit. J. Laryng. Rhinol. Otol. 34,1919, 285-289
5 Brit.]. Laryng. Rhinol. Otol. 24,1919,289-291